'Saraya giriş fiyatları artırılmalı, randevusuz ziyaretçi alınmamalı'

Ortaylı’yla yapılan söyleşinin ilgili kısmını sizlerle paylaşıyoruz:

 

 ‘’

Yıkılan bölüm Gülhane Parkı’nın içinde, Topkapı Sarayı’na da çok yakın. Tam olarak nereden bahsediyoruz? 


Pazartesi günü çöken duvarın bir tarafı, yani Saray duvarlarına yakın kısmı 25 metre yüksekliktedir. Allah’tan o yüksek bölümde bir çöküntü olmadı, daha fazla zarar verebilirdi. Ama maalesef bu çöküntü sonrasında manzarayı seyretmek için orada olan 2 gencimizi kaybettik; 6 kişi de yaralandı, umarım hızla iyileşirler... Olayın en tatsız tarafı bu. Tetkik ettiğiniz zaman duvarın bir istinat duvarı olduğunu yani arkadaki toprağı tutmak için yapıldığını görüyorsunuz; bahsettiğim 25 metrelik kısmı da diğer alçak kısım da moloz denilen yığma taşla 

 

Kesme taşla yapılan ve birbirine raptedilen bir duvar değil bu; kalınlığı da hiçbir yerde 1-1.5 metreyi geçmez. Hakikaten yetersiz bir istinattır. Bunun arkası da yumuşak moloz toprakla dolu. Görünüşe göre, bir de burada ağaç yetiştirilmiştir; o ağaçlar çok kenarda olduğu için kökleri duvarları parçalamış. Yıkılan kısımda o çam ağaçlarını da gördük. Burada bir bakımsızlık söz konusudur.

 

 

Belediyenin tasarrufunda Gülhane. Ama bu daha kapsamlı bir mesele. Duvarın devamının da Topkapı arazisinde bulunduğunu biliyorsunuz. Önce Konyalı Restoran’a sonra ta uca doğru gidiyor duvar. Sarayın altında Hazine’nin ve Elbise Koğuşu’nun bulunduğu bölüm ve oradan eski Gülhane Hastanesi’nin bulunduğu sahaya kadar uzanıyor. Orada yakın geçmişe, Ertuğrul Bey’in bakanlığına kadar askeri tesisler vardı. Yani 19’uncu asırda inşa edilen depolar. Onlar boşaltıldı şimdi; boşaltıldıktan sonra, o duvarlar tamire başlandı.

 

 

 

Elbette problem var. Saray’ın Hazine Dairesi, Elbise-i Hümayûn denilen bölümün altı, statik bakımdan bir problem arz ediyor. Kandilli Rasathanesi eski müdürü Prof. Dr. Mustafa Erdik, İTÜ’den Celal Şengör gibi uzmanlar hep söyledi. 1999 Depremi’nden beri bu hocalar gidip Topkapı’yı gönüllü olarak incelediler ve çok yakın ilgi gösterdiler; hatta deprem günü benim liseden de arkadaşım olan Mustafa (Erdik) oradaydı; eski müdür Filiz Hanım (Çağman), Topkapı adına müthiş bir deprem korkusu içindeydi o zaman. Haklıydı da. Şimdi sadece güneybatı tarafından tamirat başlamış. Bu duvarın çöküşü; bu bahsettiğim kısmın ne büyük risk altında olduğunu, çanların o bölüm için çaldığını gösteriyor.

 

 

Milyonlarca dolara da mal olsa yapılmalı bu. Sarayın alt kısmının kesinlikle kapatılıp çembere alınmasının ve derhal tamirinin düşünülmesi gerekiyor. Bu park bölümü de ayrıca düşünülmeli. Malzemeden görüyorsunuz; burada padişahların oturduğu döneme ait değil. O dönemden önce böyle çürük duvar yapılmaz.

 

 

 

Kaldırılmalı hepsi. Saray için tehlike arz ediyorlar. Tarihi Sirkeci İstasyonu’nun önemli binaları haricindekiler derhal oradan kaldırılmalıdır. Sahildeki Yalı Camii ve Sepetçiler Kasrı gibi eserler bırakılmalı elbette. Ama buradaki karayolunun da iptal edilmesi lazım. Adnan Menderes zamanında açılan, surun çevresini dolaşan karayolunun hiçbir gereği yok. Tehlikelidir. Dahası demiryolunun geçtiği mıntıka binalar için bir tehlike arz ediyor. Dahası bu demiryolunun altında Aya Yorgi Kilisesi gibi eski eserler var... Onlar da ortaya çıkarılmalı...

 

 

Parka bakan Fil Duvarı da böyle çökmüştü daha önce. Belediye orayı süratle onardı. Buralarının tekrar ele alınması gerekir. Sarayın Marmaray’a bakan arka kesiminin kesinlikle park olarak düzenlenmesi gerekir. Böyle düzenlendiğinde demiryolunun da kesinlikle kaldırılması gerekiyor ve oradaki bazı binaların, tarihi ve estetik bir önemi yoksa bir şekilde seddi yani yıkılması gerekir. Ve bilhassa bizim Müze’nin (Topkapı Sarayı Müzesi) temellerinin, yani Marmaray’a bakan istinat duvarlarının en kısa zamanda ve en iyi şekilde restorasyonun tamamlanması gerekiyor. 1.5 yıl önce başlandı, hızlanması temenni edilir.

 

 

 

Şüphesiz ki var. Marmaray’ın sarayın etrafında yüzeye çıkması büyük yanlıştır. Aynı şekilde Haliç üzerinde o çirkin köprü ve döşenen metro hattı bence Türk mühendisler için bir kültür imtihanıydı ve sınıfta kaldılar. Bizimkiler statik, betonarme vs. bilirler ama maalesef yaşadıkları çevrenin tarihi dokusunu anlamıyorlar, bilmiyorlar. Süleymaniye’nin altından metro geçmez ve oraya istasyon konmaz. O kadar yoğun trafik yok orada. Hem Mimar Sinan’ın o camiyi kurduğu tepe öyle çok kayalık da değil; inşaat bu yüzden uzun sürdü. Metro geçirmek çok lüzumsuz bir iştir. Utanıp sıkılınacak bir iştir.

 

 

 

Randevu sistemine geçilmeli. Halkımız için Müzekart var. Ucuz da. Bütün müzelere istediğiniz kadar giriyorsunuz (Belediyeye ait olan müzelerle özeller hariç ama onların da sayısı az). Yani kimse şikâyet etmesin fiyattan. Yabancılar için olan ücret de çok ucuz. Dünyada 40 liraya müzeye girilmez, 10 küsur euro, gülünç. Artırılması lazım.

 

 

Çok kalabalık var. Bu müzeye girilemiyor. Böyle bir müzeye ne bakılır, ne gezilir. Kesinlikle İtalya’da uygulanan randevu sisteminin uygulanması gerekiyor. Mecburuz buna.''

 

Söyleşinin tamamını okumak için tıklayınız.