Prof. Dr. Tuncay Neyişçi

'Sürdürülebilir turizm' diye bir şey var mıdır, olabilir mi?

Aslında “yoktur”, “olamaz” yazıp bitirmek gerekir bu yazıyı. Ama kanaat önderleri aksini iddia ediyor. O halde niye “yok”, niye “olmaz” konusuna açıklık getirilmeli.

Benzeri bir sürü başka sorular da sorulabilir. Golf turizmi ya da kongre turizmi diye bir turizm var mı?

Yönetim stratejileri sorgulanmamış ve genişletilmemiş kavramlar, anlayışlar üzerine oturtulduklarında, çok büyük olasılıkla istenen-beklenen sonuçları veremeyebilecekleri gibi, çözümsüzlüğe de yol açabilirler. Bu anlamda Türk turizmini pek de başarılı görebilme imkanı yoktur. En basitinden, turizm sektörünün sayıları elliyi bulan sektörle yakın ilişkiler-etkileşimler içinde olduğu konusunda genel bir uzlaşı varken, turizmin indirgemeci bir yaklaşımla kategorize edilmesi anlamsızdır. Kim ve kaç kişi sadece golf oynamak ya da kongreye katılmak için turizme katılır? Eğer turizm bu “sadece”ler üzerinden sektör olma özelliğini koruyabilecekse, bir diyeceğim yok. Ama golf ya da kongre için gelenler, bunlar dışında başka şekilde kategorize edilmiş (ya da edilmemiş) turizm türlerine de (ürünleri demek daha doğru olabilir) bulaşıyorlarsa ve hatta bu bulaşmalar golf ya da kongre kararını derinden etkileyebiliyorsa, kongre ya da golf turizminden söz edilebilir mi? Edebiliyor ki 2023 Turizm Stratejisi bu tür kategorizasyonlarla dolu. Yaşamın tamamını kucaklayan turizm sadece anlama ve anlatabilmeyi kolaylaştırmak amacıyla kategorize edilebilir, uygulamaya yansıyamaz,  yansıtılamaz. Bu sorunun en doğru yanıtını, aynı soruyu, ''kongreye gitme ya da golf turizmine katılma kararınızı nasıl veriyorsunuz?'' sorusunu kendinize sorduğunuzda bulabilirsiniz. Turizm bütüncül ve etkileşimli bir alandır ve aklınıza gelebilecek, somut ya da soyut her nesne, kaynak  ya da hizmet potansiyel bir turizm kategorisi, turizm ürünüdür.

Turizmi kategorize etmenin bir başka yansıması da sıklıkla kullanılan, çözüm olarak önerilen alternatif turizm kavramıdır. Ne, neyin alternatifidir Allah aşkına? Ekoturizm kitle turizminin mi? Golf turizmi kongre turizmiminin mi? Eğer turizmin kategorize edilemeyeceğinde anlaşmışsak, alternatif turizm diye bir turizm biçiminden bahsetmek anlamsızdır. Tüm turizm biçimleri, ürünleri bir diğerinin alternatifi değil bütünleyicisi, destekçisidir.

İşte bu nedenle yukarıdaki sorunun yanıtı “yoktur” ve “olamaz”dır.

Birincisi sürdürülebilir turizm, tıpkı alternatif turizm ya da kongre turizmi bir kategorizasyon ürünüdür.

İkincisi ve belki de daha da önemlisi, turizmin sürdürülebiliri-sürdürülemezi olmaz, olamaz. Turist ya da turizmci olsun ya da olmasın, insanın sürdürülebilirlik bilincine sahip olanı ya da olmayanı olur. Altını kalın çizgiyle çizelim, konunun öznesi, nesne, kaynak ya da hizmet olarak, en geniş anlamıyla turizm değil, bizatihi insanın ta kendisidir. Gerisi sorumluluğu taca atmaktan başka bir anlama gelmez. Sürdürülebilirlik bilincine ve davranış biçimine sahip insanların, ister turizme dair  ister turizm dışı olsun, her yaptıkları sürdürülebilirlik ilkesine uyar. Sürdürülebilirlik de, tıpkı turizm gibi, yaşamın bütününü ile etkileşim içinde olan, bütüncül ve bu nedenle kategorize edilemeyen bir kavramdır.

Turizm tartışmalarına, kriz yönetimine, kaynak kullanımına, tanıtıma bir de bu pencereden bakın. Farklı şeyler keşfetme olasılığı yakalayabilirsiniz.

Son söz olarak, yukarıdaki soruyu şöyle düzenlemek de olası: Türk turizmi sürdürülebilir midir? Olabilir mi?

Bu durumda yanıtım; ''Değildir! Hayır!'' olacaktır.

Neden mi? Çok basit. Eğer bir ülkenin turistik tesislerinin çok büyük bir bölümünün adı yabancı dillerden birine ait ise o ülkede sürdürülebilir turizmden söz edilemez.

Açıklaması siz okuyuculara bırakılmıştır...

Not: Metinde golf, kongre turizmi örnek olarak kullanılmıştır. Okuyucu bunların yerine istediği kategorize örnekleri koyabilir


Bu Makale 07.02.2017 - 12:03:30 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Serdar Sağlamtunç, FCSI 09.01.2017 - 06:34

    Kıymetli bir yorum. Ben farklı bir önerme yapayım. Turizm yok ki sürüdürülebilir şekli olsun!

  • Hacer Atmaca 09.01.2017 - 11:49

    Yeni dünya düzeninin en mahir olduğu şey, kavramları ters yüz etmek, onları yeni biçimlere sokmaktır. Geçtiğimiz günlerde bir mağaza, sokak kedilerini içeri aldığını ve onları soğuktan koruduğunu gösteren fotoğraflar yayınladı. Aslında yapılan şey hayvan sevgisi adı altında bir PR çalışmasıydı. Sürdürülebilirlik kavramı da aynı. Herkes sürdürülebilirlikten bahsediyor ama terimi gerçek manasında kullanan yok. Yazı için teşekkürler.

  • SAYIN HOCAM EXPO YA NE OLACAK 09.01.2017 - 10:27

    SAYIN HOCAM ; Expo 2016 alanı şuan atıl durumda ve istenilen başarıyı gösteremedi. Malum Kriz Teror Guvenlık Turıstın az gelmesı vs sebeplerden ötürü. Şimdi ağlanmak yerine bu alanı Antalya için daha etkin nasıl kullanabiliriz, bu alanı Antalya nın Alternatif Turizm Merkezine nasıl dönüştürebiliriz ? Şuanki dünya trendlerine göre zengin turiste yönelik bu alana ne yapılabilir ? sizin gibi değerli Üniversite hocalarımızın bu gibi yayın organlarında daha fazla haber yapmalarına yardımcı olunmalıdır , sizler bizlere bu dersleri anlatıyorsunuz ancak bır cok turızmcı bı haber.. örnekler sunabılırsınız bu alan ıcın daha etkın ve daha gelır getırıcı ne yapılabılır ? Eglence Turizmi, Genclık Turizmi, Kumar Turizmi, Su Sporları vs bence ne yapılabılır bu alana ? 1*- 1100 donumluk arazının bır kısmına Tarım Unıversıtesı yapılabılır, Bu amacla tarımda daha bılınclı nesıller yetıstırebılırız, bu fakultede Kendı tohumlarımızı bıtkılerımızı agaclarımızı uretebılırız, yenı nesıl seracılık uzerıne kafa yorabılırız. en az 2000 ogrencılı bır fakulte neden olmasın bu alanın %5 lık kısmına ? 2*- 1100 donumluk arazının bır kısmına Kumar Merkezı Acılabılır, bu sayede ulkemıze zengın turıstlerı cekmıs oluruz burada para harcatırız her daım masa kazanır kuralı ıle devletın cebıne sıcak para gırer, ha dersenız kı haram vs o zaman Alkolden Sıgaradan G. evlerden alınan vergıler helal mı sorusunu sormamız gerekır. Bu alana sadece turıstler gırebılır veya pasaport ıle gırıs yapmıs yenı kısıler gırebılır seklınde bazı kısıtlamalar getırılır yerlı gırmez. 3*- Bu alandan Perge antık sehre Teleferık yapılabılır bu sayede bu alana gelen turıstlerı o bolgeye cekmıs oluruz. 4*- Expo 2016 batı kısmında yer alan kanalı Su Sporlarına acabılır, raftıng Kano, Su Sporları Etkınlıklerı , yarıs teknelerı Balık tutma alanları Kucuk Lokantalar acabılırız kıyı serıdı boyunca. 5*- ulkemıze gelen turıstlerın kacta kacı aıle ? %75 ı aıle cocukları ıle gelen kesım demek oluyor kı ınsanlar cocukları ıcın gelıyor . o zaman bu alana AQUAOARK, DOLPİNLAND, HAVYANAT BAHCESI, KUCUK SERALAR, KUCUK ORMANLAR, KAYAK PISTI, PATEN ALANI, ATICILIK, OKCULUK, ATA BINME ALANLARI, EN ONEMLII DISNEYLAND TARZI BIR ALAN KURABILIRIZ DUSUNMEK YAPMANIN YARISIDIR BUNU GELISTIRISENIZ ISTE O ZAMAN ULKE YA ANTALYA YA VE YORE YE DIREK KATKINIZ OLACAKTIR... ISTIHDAM SAGLANACAKTIR, CEVRE GELISECEKTIR HEM TURIZM HEM OKUL ANLAMINDA GELISIR, CEVREYE YENI BUTIK OTELLER ACILIR BU OTELLERINDE BELLI BASLI OZELLIKLERI OLMALIDIR BU ALANA YAPILACAK OLAN TUM OTELLER MAKSIMUM 5 KATLI VE 100 ODALI OLACAKTIR, TUKETTIGI ENERJININ YUZDE 50 SINI GUNES ENERJISINDEN ALACAKTIR, ATIKLARINI GERI DONUSUME KAZANDIRACAKTIR, OSMANLI SELCUKLI MIMARISI ILE YAPILACAKTIR, VS VS HOCALARIMIZ OLARAK SIZLER DUSUNECEKSINIZ BIZLERE AKTARACAKSINIZ DUSUNDUGUNUZU BILGI URETIM MERKEZI OLARAK SIZLER DEGERLISINIZ TURIZM ICIN SAYIN HOCAM ESKI BIR OGRENCINIZIM AKDENIZ UNIVERSITESI TURIZM FAKULTESINDEN HER HAFTA BIR OGRETIM GOREVLISININ BU TURIZM GAZETELERINDE YAZI MAKALE PAYLASMASI GEREKIR, ULKE NIN TURIZMINI SIZLER SEKILLENDIRECEKSINIZ BIZLERE DERSLERDE ALTERNATIF TURIZM NEDIR ? SORUSUNU ACIKLIYORSUNUZ YA ULKEYE DE FARKLI YERLERDEN PARA KAZANILABILECEGINI SIZLER OGRETMELISINIZ... C.Y.ANTALYA1650

En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.