Serdar Sağlamtunç / FCSI

Yatırımlar eski alışkanlıklarla tam gaz devam ediyor

Yatırımlar eski alışkanlıklarla tam gaz devam ediyor

Dörtte bir tama eşit midir?
Turizm sektörünün içinde bulunduğu krizi algılayamadığı ve yeterli çözümler araştırmadığı görüşü öne çıkmaya başladı.

Tam bir kafa karışıklığı içinde eski alışkanlıklar ve usuller ile yatırımlar tam gaz devam ediyor. Sektördeki aktörler de alışılagelindiği üzere devlet teşvikleri, ulufeler ile meşgul. Geçen yazıda belirttiğim tedbirlerin ne kadarı uygulama için dikkate alındı, hesaplamalar yapıldı soru işareti. Ancak gördüğüm kadarı ile restoran tarafında ilginç bir hareket var. İşyerleri 6 ayda bir el değiştiriyor, her yeni gelen bina ve dekorasyon tadilatı için büyük paralar ödüyor ve dönme dolap dönüyor. Bu konudaki öneri ve görüşleri belirtmiştim.

Önce salgın ile ilgili algımızın çok zayıf ve tam bir cahil cesaretine uygun geliştiğini kabul etmek gerekiyor. Bunu dışarıdan çıplak göz ile görmek olası. Tesislerin oturma düzenlerinde değişiklik yapılmadan masalar ve görünen yerlere el dezenfektanı konulmuş. Bazı işletmeler kapı girişlerine sis geçitleri yapmışlar, kişi içinden geçerken sis ile işlem görüyor. Ne kadar etkin tartışmalı. Maske kullanımı ve temas konusu sadece göstermelik işlemler var. Örneğin temassız sipariş ve ödeme mekanizmalarında gedikler var. Müşterilerin karşılıklı geçiş mesafeleri yeterli değil. Benzer aksaklıklar AVM lerde daha kritik. Genelde üst katlarda yerleşik olan gıda işletmelerine ulaşmak için müşteriler daha çok asansör kullanıyor. Asansör çağırma ve gideceği istikamet için tuşa basması gerekli ve bunun için önlem alınmış değil. Bir önceki kişinin bastığı tuşa sizin de basmanız gerekli. Böylece risk bölgeleri çoğalıyor. Son zamanlarda neden olduğu anlaşılamayan tedbirsizlikler sonucu kriz yönetilemez duruma gelmiştir.

Bu aşamada yapılması gereken ortak akıl ile uzmanlık bilgi paylaşımı yapılmasıdır. Tek adam otoritesi içinde her sistem kendi tek adamını yaratarak her birim otokrat yönetime açılmıştır. Buradan kurtuluş yoktur ve konaklama ile yiyecek içecek sektörü büyük sıkıntıya girecektir. Yurt dışında uygulanabilir bazı tedbirler alınarak kriz yönetilmeye çalışılmaktadır ama henüz bizde bu yönde bir adım atılmış değil. Ham gıdadan üretime uzanan zincirdeki zayıf halkaların üst düzey hijyen önlemleri ile bertaraf edilmesi gereklidir ama zaaflar oldukça fazla. Üretim ve teslim konularında sistemde açıklar var.

Otellerin virüs tedbiri alarak çalışabilmesi, bugünkü önerilen iyi şartlar ile %50 kapasite düşümünü işaret etmektedir. Bu şartlar altında önceki yazıda bahsedilen tedbirler alınarak masraflar düşürülürse tesis en azından ayakta kalabilir. Tabi ki yapı, konum ve kapasiteye göre bazı tesislerin hiç açılmaması daha ehven olabilir. Bu hesapların doğru ve tarafsız yapılması büyük kazanımlar getirebilir. Tesis, yatırımcı ve çalışanların şartlara uygun koruma şemsiyesi altına alınması önerilmektedir.

Restoranlarda ise hizmet tarzına göre %15-35 kapasite kullanımı söz konusudur. Uygulanması gereken ara mesafeler, geçiş koridorları, hizmet şekli bu matematiksel zorunluluğu ortaya koymaktadır. Buna uyulmadığını önceki paragrafta açıkladım. Peki, işler nasıl hal yoluna konulabilir? Bu konuda çeşitli farklı öneriler var yeter ki işletme ve yatırımcı doğru hesap yaparak sonuca ulaşma yolunda fikir birliğine varabilsin.

Her asır tekrarlanan virüs konusunda önlem alınırsa ara süreyi uzatmak olasıdır. Bunun için çevre ve bağışıklık sistemleri için daha sağlıklı programların uygulamaya konması gerekli görünmektedir. Eğer teknik olarak öne sürülen 2050 öngörüleri devreye alınırsa bu sürenin en az 20 yıl öteleneceği söz konusu olabilir. Temiz hava-su-gıda-enerji dörtlüsüne mevcut gürültü ve radyasyon önleyici tedbirler ile gelişmeler ufuk açıcı olacaktır. Zaten bir an ne için yaşadığımızı anlamaya çalışırsak çalışmaların odağının neresi olması gerektiği ortadadır.

Umarım sağlık konusunda bencillik sona erer ve toplumsal uzlaşı ile virüse karşı bağışıklık kazanarak daha sağlıklı günlere ulaşır ve hataları tekrarlamayız.


Bu Makale 07.09.2020 - 10:26:10 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
Henüz yorum yapılmadı.
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.