Savaş Daş

Bir garip turizm ülkesi

Bir garip turizm ülkesi

2023’te rekorlar kıracağı belirtilen turizm sektörü, sezona sorun yumaklarıyla girdi. Kimi pazarlar daralıyor, kimilerinde hedeflenen büyüme sağlanamıyor, personel sorunu büyüyor, maliyet baskısı artıyor.

Haziran ayı neredeyse bitti. Ancak turizmde işler beklendiği gibi gitmiyor. Haziran ayını da büyük boşluklarla geçiren oteller, bayramla birlikte iç pazarın da desteğiyle belli bir doluluğa ulaşsa da, kuşkusuz 2023 sezonu için beklenti çok daha yüksekti. Antalya’da otellerde hala ciddi boşluklar bulunduğu, Ege’de ise bazı otellerin henüz kapılarını dahi açmadığı belirtiliyor.

Rusya durgun, Avrupa’da kayda değer bir artış yok

En büyük turizm pazarı Rusya’da işler beklenenin ve planlananın çok gerisinde gidiyor. Öyle ki, uçuşların yeniden planlanması (bazı uçuşların iptal edilmesi) gündemde.

Rusya’da satışların düşük olmasının en büyük nedeni, Türkiye’de fiyatların yüksek olması. Buna rublenin değer kaybı ve Rus halkının alım gücünün düşmesi de eklenince işler daha da zorlaşıyor. Bütün bunlara az kalsın bir de iç savaş eklenecekti.

Avrupa pazarlarında ise kayda değer bir büyüme yok. Avrupa’da satışları zorlaştıran nokta da kuşkusuz Türkiye’deki yüksek fiyatlar. 2022’de iyi denebilecek bir sezon geçiren Türkiye turizm sektörü, 2023 yılında hem Türkiye’deki rekor enflasyonun etkisi hem de 2022’deki iyi sezonun özgüveniyle fiyatları ciddi şekilde arttırdı. Ancak bu fiyat artışının pazarda dirençle karşılaşması nedeniyle oteller yeniden fiyat düşürmeye başladılar. Yani erken rezervasyon döneminde tenezzül edip satmadıkları fiyatlara, şimdi son dakikada oda satacaklar.

İngiltere pazarı için reklamasyon uyarısı

Görece iyi giden pazar İngiltere ancak orada da maalesef ciddi reklamasyon sorunları yaşanacak gibi duruyor. Rixos Grubuna ait bir otelin peş peşe yaşadığı iki olay dikkatleri buraya çevirdi. İngiltere’de bir sektör haline gelen ‘tatilde hastalandım’ davaları, şimdi yoğun İngiliz turist ağırlamaya başlayan, Antalya’ya kayacak. İngiltere’deki tatil davalarında uzman bir isim olan Murat Bulat bu konuda Antalyalı otelcileri uyarmıştı.

Yerli misafir daha ucuz olduğu için yurt dışına gidiyor

İç pazarda ise durum daha da vahim. Döviz karşısında parası pula dönen, enflasyon karşısında alım gücü iyice düşen yurttaşlar, bu yıl kendi ülkesinde tatil yapmakta daha da zorlanıyor. Kamping alanında çadırda kalmak bile 1000 lirayı geçmiş durumda. Bu gidişle otellerin iç pazara ayırdıkları kontenjanın dolması bile zor. Çünkü, bütçesi sınırlı ancak tatil alışkanlığı olan insanlar, kendi ülkesinde yapamadığı tatili yarı fiyatından daha azına Mısır gibi ülkelerde yapıyor.

Bir turizm ülkesisisiniz ama yurttaşların büyük çoğunluğu kendi ülkesinde tatil yapamıyor. Yapma imkanı olanların bir bölümü de fiyatlar yüksek olduğu için daha uyguna başka ülkelere tatile gidiyor. Otellerde on binlerce yatak boş ama yüksek maliyetler nedeniyle otelci fiyatta fark yaratacak bir esneme yapamıyor. TL’nin dolar ve euro karşısında yaşadığı son gerileme, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için tatili daha da ulaşılmaz hale getiriyor.

Oteller neden personel bulamıyor?

Turizm sektörünün yaşadığı personel sorunu da giderek büyüyor. Otelciler ‘turizm personeli bulamıyoruz’ deyip konuyu geçiştiriyor ancak arka planını anlatmıyor. Nedeni basit; maliyet baskısı-karlılık-kalifiye personel kıskacındaki oteller, personele hak ettiği ücretleri vermiyor ya da veremiyor. Bu da turizm personelinin giderek sektörden uzaklaşmasına neden oluyor. Genel olarak düşük ücret/yoğun çalışmaya sahil bölgelerindeki mevsimlik çalışma/askı gibi uygulamalar eklendiğinde personel sorunu daha da büyüyor. Turizm Güncel’in sayfalarına yapılan yorumlarda personel genel olarak 4 konudan rahatsız olduğunu belirtiyor: düşük ücret, yoğun çalışma, kötü muamele, liyakatsiz yöneticiler.

Turist başına gecelik harcamanın artma nedeni enflasyon

Kültür ve Turizm Bakanlığının açıkladığı verilerde, Türkiye’de turist başına gecelik harcamanın arttığı görülüyor. Geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde 82 dolar olan turist başına gecelik harcama, bu yılın aynı döneminde 84 dolar olarak kayıtlara geçti. Ancak unutulmaması gereken şu; Turist başına gecelik harcamanın artış nedeni Türkiye talebinin yüksek olması veya üst gelir grubunun Türkiye’yi tercih etmesi değil, ülkedeki yüksek enflasyon.

Ülkenin turizm otoriteleri ise kelle sayıyor. Bu yılki hedefi 60 milyon turist, 56 milyar dolar olarak belirlemişler. Bunların ne kadarı turist, ne kadarı Gürcü, Bulgar, Afgan, Pakistanlı veya Suriyeli bilinmiyor. Personel bulamayan, eder fiyattan otelini dolduramayan ve maliyetlerle başa çıkamayan otelciler ise bu hedeflere ulaşılacığına yürekten inandıklarını her platformda dile getiriyor.


Bu Makale 26.06.2023 - 14:51:50 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Tuncay Neyişçi 29.07.2023 - 08:08

    Turizm sadece turizm değildir diye yazmıştım. Bu turizm değil diye düzeltiyorum…

  • Rant

    Vatandas 27.06.2023 - 10:59

    Deponuza bekci yapmayacaginiz kisiler, rant yuzunden hemsehri kontenjanindan kupon arazilere otel yaparsa ve bu oteller bu zihniyet tarafindan yonetilirse dedelerinizin kanla aldigi topraklara girmezsiniz

Yazarın diğer yazıları
Tüm Yazıları
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.