Serdar Sağlamtunç / FCSI

Turizmde arayışlar

Tehdit ve stres eğer kontrol edilebilir bir şekle dönüştürülürse ilerleme için yöntemler oluşturabilir. Belki bilinen örnek Japon balıkçıların av dönüşü avlarını koydukları hazne içine bir köpekbalığı atmalarıdır. Böylece balıklar daha canlı olarak satış noktasına ulaştırılmaktadır. Ancak bu uygulama insanlar için çok uygun olmasa bile ilginç bir örnektir. Bunu bir proje yönetim şekli olarak ele alır ve turizme uygularsak ne ortaya çıkabilir?

Turizm en başından beri sürekli teşvik ve destekler ile bugüne kadar gelmiştir. Arsa tahsisi, gümrük muafiyeti, KDV indirimi, diğer vergilerde indirim, istihdam desteği, teşvikler, enerji ve su bedellerini uzun süre ödememe, uçak yakıtı desteği gibi çok farklı, sözde yaratıcı ve çeşitli avantalar ile değirmene sular taşındı. Ama değirmenin önüne HES ler yapıldığı için her seferinde daha fazla su taşınması gerekti. Böylece yurt dışı destekleri, tanıtım furyaları falan filan. Hep devletten icazet bekleyen bir sistem çökmeye mahkûmdur. Kendi ayakları üzerinde durmasına ya izin verilmedi veya çıkarcılık ön plana geçti ve bugünlere gelindi. Peki, kim kazandı?

İlginç olan ise tüm bu yaşananlardan zerre ders alınmamış olduğudur. Bu nasıl olabilir? Karşımızda çok farklı bir düşünce sistemi var ama buradan bir şey çıkmaz. Bugün bile halen betona yatırım yapma kafasında olan turizm bu şekilde gelişmez ve abartılan rakamlar yakında gerçek bilgiler ile ortaya döküldüğünde yanlışlıklar daha iyi anlaşılacaktır. Bu kadar olumsuzluk sarmalından turizm çıkabilir ve bacasız endüstri olabilir mi? Bazı şartlar ve yöntemler kullanılırsa orta erimde (15-20 yıl) sonra bir yerlere gelebilir.

NE YAPMALI?

  • Kapasite ve çeşitlilik hesapları – Yöresel, ulusal ve küresel

  • Tarz ve farklılık seçimi – Hizmet, bölgesel fırsatlar

  • Tema ve yapılanma – Temiz hava-su-gıda-enerji

  • Marka oluşturmak – Özellikler, çeşitli yapısal ve özel çözümler

  • Sektörel uyum – Diğer sektörlerin turizm kapsamına alınması, modeller

  • Ticari yöntemler – Bilimsel, kültürel ve yöresel çeşitliliğin pazarlanma çabası

Bu maddeler ile ilgili çalışmalar ilgilisi için yapılabilir. Turizm sektörünün sadece yapı dışında program kabiliyetinin oluşmasına gereksinim var. Dolayısıyla burada bahsedilen çalışmaları finanse edecek ve uygulayacak yapılar oluşması önemlidir. Çünkü bu durumlar için söylenegelmiş olan, “Un var, şeker var, ateş var neden helva yapılamıyor?” önermesinde var olan eksikleri algılamak önem arz etmekte. Ustalık veya uzmanlık eksik olunca helva son aşamada yapılır ki turizm halen can çekişmektedir. Yani iki durumda da helva yapılacaktır yeter ki canlıyken yapmayı becerebilelim.

TURİZMİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ:

Evrensel olarak çeşitli tarzlar söz konusudur. Bunları madde olarak alıp uygulamaya koymak veya bir ülkenin uygulamasını kopyalamak marifet değildir. Bu tembel düşünceyi kendimize özgü tarzlar ortaya çıkartarak ama bu konularda çok farklı çalışmalar yürüterek yerine getirebiliriz. Naçizane önerim, mevcut sistemi bir kenara koyup ve bir çizgi çizerek yeni fikirler oluşturulmasıdır. Nasıl yapılabilir sorusunun birden fazla yanıtı vardır. Tantanalı ve şaşalı toplantılar, sempozyumlar yerine bu konuda yöresel ve bölgesel çalıştaylar yaparak orijinal ve özgün fikirleri ortaya çıkartıp uygulama için alt yapılar oluşturmak faydalı olabilir. Kopyala yapıştır usulünü terk edip yeni tarzlar ortaya koymak ve deneme yaparak elde edilen verileri değişik senaryolar ile çeşitlendirmek başka bir çözüm olabilir. Kritik eşik ise pilot uygulamalar başlatıp o yöre için ideali tasarlamak ve geliştirmek esasına dayalı bir planlama yapma becerisidir. Kökten çözüm için mevcut alışkanlıklar ve yerine oturmayan uygulamalardan derhal vazgeçmektir.

Bu konuda da çeşitli modelleme çalışmaları düzenlenebilir. Yukarıda, ne yapmalı, kısmında bahsedilen çalışmaların devamı olacak uygulamalar önem kazanmaya başlayacaktır. Yapılması gereken uzmanlık gerektiren bu çalışmaların bağımsız olarak yürütülmesidir. İşte sıkıntı bu noktada başlayabilir. Çünkü etrafta o kadar çok bilgiç var ki, örneğin “her şey dâhil” oluşumu için net ve kapsayıcı karar yok. Veya çevreye onulmaz ve kalıcı hasarlar veren taş ve maden ocakları, HES yapılaşması, nükleer ve kimyasal atık sorunlarında bir genel görüş ve anlaşma yok. Herkesin aklını başına alıp bu konularda bilgi sahibi olması ve doğalı korumak için topyekûn koruma planlarına sahip çıkması beklenmelidir.

Turizmde mutlaka büyük bir kavram değişimi veya reformu gereklidir. 2* müşteriye 3* hizmeti 5* tesiste vererek kazanım olası değil. Bugün kurtuluş reçetesi gibi gösterilen sağlık ve gurme turizmi için de aynı fikir değişimi gereklidir. Bu konularda hiçbir nitelikli çalışmaya rastlamadım. Eğer varsa bilgi edinmek isterim. Sağlık turizmi için söylenenler şehir hastanelerinde hizmet verileceği şeklinde. Bunun anlamı ise hangi hastalıkların hangi yörelerde sağaltımının yapılacağının irdelenmediği, doldur boşalt taktiği ile çalışacağıdır. Buradaki en büyük risk, otellerde olduğu gibi ucuz müşterinin burayı tercih edeceği ve kazanımın en düşük seviyede kalacağıdır. Hâlbu ki bu konuda farklı projeler hayata geçirilebilir ve uygulanabilir. Gurme meselesi daha da matrak çünkü şef veya baş aşçı olmak gurme olmak değildir. Arada çok büyük felsefi farklar vardır. Henüz bu ayırımı yapabilmiş değiliz. Diğer yandan yerel ve doğal ürünler hangisidir, nasıl pişirme ve sunum yapılırsa sonuca ulaşılabilir büyük soru işaretidir. Bunun üzerine ek olarak içkiyi de koyarsanız sorunun ciddiyeti anlaşılabilir mi acaba?

FAYDA VE FIRSATLAR:

Küresel ekonomik sistemde en çok gelecek vaat eden itici güçlerinden biri olan turizm, ulusal ve uluslararası seviyelerde yeşil ekonomiye geçişte daha sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeye katkıda bulunmada önemli bir rol oynayabilir. Yatırımlar ve finansman bunun önemli bir parçasıdır ve olasılıklar geniş kapsamlıdır. Düşük karbonlu ulaşım seçenekleri, kaynakların doğru kullanıldığı alt yapı inşası, sorumluluk taşıyan proje uygulamaları, turizme hizmet eden tedarik zincirlerinin sürdürülebilir ve düşük karbon salınımlı çalışmalarının da devreye girmesi önem taşımaktadır.

Turizmde yeşili ve yenilikleri destekleyecek yatırım fırsatları:

  • Enerji verimine geçiş: Konaklama sektöründe ısıtma, soğutma, klima, TV ve video sistemleri, çamaşır yıkama gibi alanlarda yeşil projeler için geniş bir alan mevcut.

  • Su yönetimi: Konuk başına su verimliliğini iyileştirmek için yeşil uygulamalara parasal destek sağlayan kavramlar var.

  • Atık yönetimi: Atık yönetiminin iyileştirilmesinin turizm sürdürülebilirliğini artırabileceği, kaynak verimliliğini artıracağı, ziyaret edilecek yerin çekiciliğini artırabileceği ve iş fırsatları yaratabileceği pek çok boyutu vardır.

  • Biyoçeşitlilik: Ekosistemlerin korunması, sürdürülebilir turizmin tam merkezindedir.

  • Sürdürülebilir turizmi ön plana çıkarırken, doğal kaynakların korunmasında yeşil uygulamacılar ve yeşil yenilikçiler için fırsatlar vardır.

  • Kültürel miras: Kültürel mirası sürdüren yatırımlar devam ederken, yenilenme veya gelenekler ile turizmi geliştirmede fırsatlar sunarken, getireceği faydaları yerel halk arasında dağıtmaya katkıda bulunur.

BİR RAPOR:

OECD Turizm Eğilimleri ve Politikaları 2018 raporunun en az bir kez okunması tavsiye edilir. Turizm için 2030, 2040, 2050 planları yapılırken bizim hem kriz ile kaybedilen zamanı kapatmamız hem de anılan yıllar için çalışmalar yapmamız gerekiyor. Raporda dikkat çeken bir diğer husus ise turizmde devlet yapılanmasının hantal görünümüdür. Kültür ile turizm ayrılmalıdır ve işleyiş daha basit ve kolay bir duruma getirilmelidir.

RAPORA ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ>>>


Bu Makale 10.09.2018 - 13:52:37 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
Henüz yorum yapılmadı.
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.