Zafer Cengiz

Turizmde sadede gelerek artık toparlanmak zamanıdır!

Turizm piyasasında yönetici düzeyine yönelik olarak sürdürdüğümüz makro turizm yorumlarımız son 5 yıldır yoğun bir şekilde 2023 Stratejisinin önemi üzerine odaklanmıştır.

Araştırmacı Yazar misyonumuzla, daha önceki yazılarımız üzerine 2010 başından beri yazdığımız bu Sitede 70. Makalemizi okuyorsunuz. Analiz ve Sentez yöntemleriyle somut öneriler verme gayretlerimizde, artık fiilen 2023 Stratejisi Avukatı haline geldik!

Bu durumun ana nedeni, turizmin geniş boyutlarının algılanamıyor olması ve hızla gelişen ulusal turizmde gerekli çağdaş Makro Modelin yerine oturtulamamış olmasıdır. Devlet Politikası olan 2023 Turizm Stratejisi ise, bu yönde temel yol haritasına Yasal bir adım olmasına rağmen hem Kamu, hem de Özel Sektör yönünden köprü ayakları kurulamamış bir Mega Proje olarak sahipsiz kalmıştır. Oluşan girdapta turizmin içi boşalmıştır.

Zira 2023 Stratejisinin temel çerçevesi, Kamu ve Özel kesim ortaklığının kurulması ve endüstriyel verim hedefi gözeterek yaşatılmasını hedeflemiş ve bu kapsamda temel Yasal ve Örgütsel altyapının oluşturulması için ana yapıtaşlarının devreye alınmasını hükme bağlamıştır. Fakat son 8 yıldır uygulanmayan bu tedbirler neticesi, bugün büyümesine devam eden Türk Turizmi sağlam temellerden yoksun bir Zeplin Balonuna dönüşmüştür.

Turizm elbette devrede ve sıra dışı bir ivme kazanmış olarak da büyümektedir. Ancak plansız ve düzensiz bir ortamda sürdürülen bu dengesiz büyümenin getirdiği ciddi hastalıklar mevcuttur ve oluşan yapının sağlığı ise, geleceğe yönelik büyük tehditler altındadır. Çarpık gelişen turizm endüstrisinde, sadece doğaçlama ticaret sonucu elde edilen döviz gelirlerine seviniliyor, ama verimsizlikle heba edilen Makro kayıplar gözükmüyor.
Geçmiş yıllarda verdiğimiz yorumlarda belirttiğimiz üzere, mevcut gelirler üzerinden %20 randıman kaybıyla uğranan Ulusal zararların bilançosu son 8 yıl için 48 Milyar$ düzeyindedir. Aynı koşullarla Makro verimsizliğin devamında da 2023’e kadar önümüzdeki 9 yıl için 90 Milyar$ ilave kayıp söz konusudur. Ayrıca turizmde tüm operasyonel sektörlerin yıllardır “bugünü kurtarmak ve geleceği görememek” süreci de kartopu gibi büyüyor.

Bugün turizm içine düştüğü girdaplardan kurtulamamış olarak ‘hastalıklı şampiyon’ çelişkileri içinde günlük yaşam savaşları vermektedir. Moda performans kriteri olan ‘turist sayısı’ ile avunarak, tüm alt sektörlerde (Konaklama- Acente-Tur Operatörü-Havacılık-Taşıma-Yerel Esnaf-..VB!) tüm yataklar turistle dolsa da umulanların kazanılamaması gerçeklerine mahkûmdur. Fakat hastalıklı büyüme de fiilen sürdürülmektedir!

TURİZMİN YAKIN TARİHİNDE 2023 STRATEJİSİNİN GELİŞİMİ VE DURUMU

Son yılların olaylarını Turizm Bakanları itibariyle sergileyen özet gelişim tablomuzu, 2023 Stratejisinin anlamı ve yakın tarihte yaşanan süreçlerin kolayca algılanması için özel olarak tekrar görüşlerinize sunuyoruz. Gelişen turizme Resmi Reçete olarak üretilen 2023-TTS, gelişmenin sürmesine rağmen fiilen unutulmuştur. Bu sürecin en çarpıcı yönü ise, piyasanın kıvranmasına karşın Resmi gereklerin tamamen gündem dışı kalmış olmasıdır.



2023 Türkiye Turizm Stratejisinin Ülke turizmi için Makro Planlama Düzenini getireceğini görerek, 2010 Yılı başından itibaren Kamı ve Özel kesim nezdinde sürdürdüğümüz uyarı mesajlarımızın büyük bir bölümü, aşağıdaki Site yazılar arşivinde yer almaktadır. Gerekçesiz olarak devreye alınmayan ve üzerinde önemle durduğumuz RESMİ STRATEJİ Kavramı, temelde iki yönden çok kritik bir güncel gündem oluşturmaktadır;

1) TURİZM ENDÜSTRİSİ TÜRKİYE İÇİN HAYATİ ÖNEM TAŞIMAKTADIR: Gerekli ihtimam gösterilmelidir!

Sadece ‘döviz çeşmesi’ olarak görülen ‘turizm ekonomisi’ gerçekte bilinen hacmin en az 3 katındadır!

Milli Gelir hesaplarında 40 sektöre dağılan ‘gerçek rakamlar’ Makro düzeyde farkındalıktan yoksundur!

Anadolu potansiyeli henüz kullanılmamış olup, Global ekonomik turizme mutlaka uyum sağlanmalıdır!

Daha sadece 3,5 Yörede gelişen turizmin mevcut hastalıklarından arındırılması ‘hayati’ bir gündemdir!

2) RESMEN YÜRÜRLÜKTEKİ STRATEJİ REÇETESİ HEBA EDİLMEMELİDİR: Stratejik ortam kurtarılmalıdır!

Çarpık gelişen turizm nedeniyle Makro randıman kayıpları en az %20 düzeyindedir ve hızla toparlanabilir!

Cari açık yaralarına Derman nitelikteki Turizmin toparlanması, Stratejik atılımla +3 yılda sağlanabilir!

Turizmin son 20 yıldaki verimsizlik kayıpları 80 Milyar$ düzeyinde ve gelecek yıllarda katlanarak artacak!

1.Eylem Planının 2013 itibariyle sona ermesi sonucu gereken 2.Eylem Planı hala gündeme gelememiştir!

Oluşan durum adeta bir ‘Milli Felaket’ konumundadır: Türkiye’nin turizm potansiyelinin toparlanması ve çağdaş koşullarda yeniden düzenlenmesi için oluşturulan Resmi Strateji, oluşan karmaşa sürecinde fiilen uygulanmıyor ve bunun da geçerli bir nedeni yok. Şimdi ise cevaplanması gereken soru şudur: 2023-TTS iptal mi edilecek? Yoksa 2.Eylem Planı paralelinde acilen revize edilerek piyasa ihtiyaçlarına derman mı olacak?
Söz konusu durum, kasıtlı olmadığından adeta bir “doğal afet” olarak görülebilir. Fakat hem turizmin rayına oturtulması için geçerli bir ‘resmi yükümlülük’ olması, hem de hali hazırda mevcut başka alternatif olmaması nedenleriyle, oluşan boşluk acilen tamir edilmelidir. Daha önce ‘dümura uğramak ve basiret bağlanması’ gibi kavramlarla yorumladığımız fiili durum için, artık mutlaka ve acilen “sadede gelme” gündemi oluşmalıdır.
Mevcut mevzuatın satır arkasını bile yorumlayarak, Kamu’nun sorumluluğunun sadece “2023 Stratejisini narkoz hayatından çıkarmak ve ayağa kaldırarak 2.Eylem Planını yürürlüğe geçirmek” olduğunu görebiliyoruz. Asıl merak ettiğimiz konu ise, TÜRSAB ve TÜROFED başta gelmek üzere Şampiyon Turizmin önde gelen STK Yönetimlerinin ‘8 yıldır bu konuda somut beyanda bulunmamış olmaları’ gibi çok garip bir Ülke gerçeğidir.
Bu vesileyle artık net ve açık bir şekilde kendilerini, Resmen yürürlükte olan  “2023 Türkiye Turizm Stratejisi konusunda açık görüş ve geleceğe dönük temennilerini” beyan etmeye davet ediyoruz. Son günlerde Sn.Ayık “planlamayı ihmal etmekle büyük gaf yaptık” şeklinde açılımlarda bulunsa da, bu yaklaşımın ardında Resmi Kurumsal görüşlerin detaylarının bilinmesi ve kilitlenmiş olan Stratejik Sürecin açılması, herkesin yararınadır.

zafer@cengiz.gen.tr

Bu Makale 28.10.2014 - 18:52:58 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Zafer Cengiz 18.10.2014 - 12:04

    Değerli görüşlerinizde su yüzüne çıkan başka bir çıplak gerçek var Serdar Bey Benim yıllardır savunmasını yaparak her yönden turizmin dertlerine derman bir reçete olduğunun altını çizdiğim 2023 Stratejisi, Devletin resmen yürürlükte olan bir Yasal sürecidir Bu bakımdan kimseyi eleştirmek söz konusu değildir ve politikadan uzak, tamamen teknik bir çabadır. Ama 8 yıldır sürüncemede kalan ve son bir yıldır da 2.Eylem Planı yokluğundan bitkisel hayata girmiş olan Ulusal Stratejiye ilişkin KAMU ÖZEL işbirliğinin duyarsızlığı konusunda UYARILAR yapmak görevini sürdürüyorum Hiç bir tutarlı gerekçe olmaksızın içine düşülen Stratejik Girdapların açıklamasını yapabilecek ve turizme sahip çıkabilecek anonim sağduyuyu uyandırma gayretidir bu sadece. Bilgilerinize..

  • Zafer Cengiz 02.10.2014 - 08:30

    Çok yerinde ve gerçekçi olan Görüş ve Uyarılarınıza Teşekkürler Serdar Bey Fakat (turizmin ilk yıllarında müthiş değerler katmış olmasına rağmen kapatılan) TURBAN Ekolünden gelerek, Kamusal bakışla turizmin başlangıcından beri neye niyet neye kısmet? sürecini (Türk Filmi gibi) yaşadığımızdan, doğru bildiğimizi açık ve net bir şekilde sergilemek, asli görevimizdir Yıllardır hastalıklı ve çarpık gelişen turizmde kenini dev aynasında görerek) şampiyonluk edebiyatı ile kandıran veveya avutan Piyasanın, gelirlere dayalı per102ormans gerçeklerinde artık uyanması ve titreyerek kenine dönmesi kaçınılmazdır. Anadolunun müstesna potansiyelinin de (mevcut hastalıklarla ve verimsizlikle) heba edilmesine seyirci kalınamaz ve zararların neresinden dönülse kar edilecek Milyar Dolarlarla beklenen UYANIŞ Süreci, 3 Zaman içinde mutlaka gerçekleşecektir. Değişime karşı durulamaz ama planlama süzgeciyle arıtılması ve yönetilmesi gerekmektedir. Marjinal olmayan geleneksel zihniyet ise, turizm pastasını kapışarak çarçur etmektedir. Bu herkesin çıkarına olan büyük resim gerçekleri idrak edildiğinde, can çıkmadan Huyların çıkması bile gayet mümkündür. Bunları yaşayarak hızlanan gelişim sürecini inşallah hep birlikte göreceğiz. Zira turizmin Ülkenin en kıymetli ekonomik değeri olduğu da, gün gibi su yüzüne çıkacaktır.

  • Serdar Sağlamtunç, FCSI 28.09.2014 - 02:12

    Zafer Bey, Güzel bir deyiş vardır, Konuştuklarınız ve anlattıklarınız karşınızdaki insanın algısıyla sınırlıdır. Turizm konusunda tüm paydaşlar politik anlamda kıvırtmadan, yalakalık etmeden sorunlara ortak çözüm ararsa belki bir sonuca doğru yol alınacaktır. Ama bu yönde bir hareket şu anda söz konusu değil. Öyle ki paydaşlar durumdan memnun gibi görünüyor. Böylece şikayet edip eleştirel bakış ve görüş dile getirmek marjinal olarak algılanıyor. Çeşitli düzenleme ve öneriler göz ardı ediliyor ve bunun nedenini sorgulanıyorsa Turizm Güncelde yer alan Bir devrin sonu: Ankara Otelcilik Okulu kapanıyor yazısı özet olarak mevcut düşünce mantığını anlatmaktadır.

Yazarın diğer yazıları
Tüm Yazıları
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.