Zafer Cengiz

Turizmin Çıkmazları Nasıl Tescillendi?

Türk turizminin piyasa aktörleri, sektörün 'yapısal sorunları' ile hiç ilgilenmemişlerdir. Gündem olayları atmosferindeki şampiyonluk öyküleri ve kdv-ötv gibi gündelik sorunlar arasına giremeyen ana sorunlar, turizmin temellerini sürekli çürütmektedir. İşte bu nedenle, turizmin çıkmazları tescillenmektedir.

Türk Turizmi tüm dünyaya parmak ısırtırcasına büyüdü ve dünya liginde ilk sıralara yerleşti. Fakat tamamen kendine özgün çalışma tarzı ve ticari özellikleri olan bu yeni endüstride ülkesel becerilerimiz nedir? Anadolu'nun sıra dışı turizm potansiyelini kullanarak hızla yol alabilmek başarı mıdır? Yoksa, bu ürünleri piyasada değerinin altında ve bilinçsizce çarçur etme sürecine mi girilmiştir? 

Turizmin bugün gelmiş olduğu 30 milyonluk yabancı turist hacmi eşiğinde, bu temel sorgulamaların yapılarak yerine oturtulması zorunludur. Aksi halde, mevcut çarpıklıklar ve hastalıklı yapı içinde gelişmeye devam edecek olan turizm endüstrisi, çok yakında iflah etmez şekillere dönüşebilecektir.

Mevcut ticari yapıdaki yıllardır süregelen randımansızlık, bu olumsuzluğun en sağlam göstergesidir. Buna rağmen, halen ısrarla turizmin vitrininde şampiyonluk görüntüleri sergilenmesi çok yanıltıcıdır. Bunun bir adım daha kötüsü, sorunların gündemde tutularak çözümler üzerinde çalışılmamasıdır.

Hatta bu durumdan da daha berbatı, üzerinde çalışılarak resmen yasal zeminlere oturtulmuş tedbirlerin bile halı altına süpürülerek unutulabilmesi gibi, olmayacak işlerin alenen yaşanmasıdır. Evet; 2005-2007 arasında yoğun ve sıra dışı gayretlerle oluşturulan 2023 Turizm Stratejisi ve 172 kalemlik somut Eylem Planı kararları, son 4 yıldır bürokrasi tarafından fiilen sümen altı edilmiştir.

Turizmin Yapısı Eksik ve Aksaktır:

Son on yıl içindeki turizm tedbirlerinin nasıl sektelere uğradığı ve gecilerek de olsa 2.Turizm Hamlesi niyetlerinin ciddi çalışmalarla hükümet kararı olarak resmi gazetede yayınlandığını hep birlikte yaşadık. Balık hafızası ile kolayca unutulabilecek bu gelişmeleri, son 12 ay içinde defalarca ve evire çevire yazılarımızda işleyerek piyasanın dikkatlerine sunmamıza rağmen, en yıkıcı gelişme buradan gelmiştir.

Türk turizminin piyasa aktörleri, sektörün 'yapısal sorunları' ile hiç ilgilenmemişlerdir. Gündem olayları atmosferindeki şampiyonluk öyküleri ve kdv-ötv gibi gündelik sorunlar arasına giremeyen ana sorunlar, turizmin temellerini sürekli çürütmektedir. İşte bu nedenle, turizmin çıkmazları tescillenmektedir.

Yıl boyunca yazılarımızda yeterince işlediğimiz ve yukarıda da kısaca değindiğimiz şekilde, turizmde yapı değişimi kaçınılmazdır. Gelişmeler karşısında ihtiyaç duyulan kabuk değişimi ile yapısal ferahlama olmadıkça, bu katmerli hatalar ile oluşan piyasa koşullarının tüm olumsuzlukları sürecektir.

Ülke turizminin merkezden yönetilmesi temeline oturan mevcut yapısı, ana çelişkileri oluşturmaktadır. Bu güne kadar idare edilen bu engelin, bundan sonraki gelişme potansiyeli karşısında en büyük sorunu oluşturduğu kuşkusuzdur. Turizmin varolan örgüt ve çalışma yapısı, gelişen kapsamda dar gelmektedir.

Halen, bir yandan Ankara'nın ülkesel turizm destinasyonlarının çığ gibi büyüyen sorunlarına yetersiz kalmasının çeşitli örnekleri yaşanmaktadır. Diğer yandan, yerel otoritelerin turizmde çıkış yolu arayışları karşısında uygun bir örgütsel yasal zemin olmayışının çaresizliklerine düşülmektedir. Bu çelişkilerin her geçen gün yaşanmasına ve yaygınlaşmasına rağmen, kalıcı çıkar yol arayışına gidilmemektedir.

Turizmde Yerel Yapılaşma Zorunludur: 

Oysa, 2023 Turizm Stratejisi kapsamında öngörülmüş 10. sıradaki Eylem olan Turizm Konseyi Modeli, söz konusu ihtiyaca cevap verecek olan çok uygun bir ilaçtır. 2009 yılı itibariyle uygulanması kesin olarak programlanmış olan bu modelin son 2 yıldır neden devre dışı kaldığı bile sorgulanmamaktadır.

Antalya, İzmir, Muğla ve İstanbul gibi önde gelen turizm destinasyonlarının tümünde eksikliği hissedilen bu uygulama, tüm yerel arayışları ve çabaları geçersiz kılmaktadır. Turizmin makro yapılaşmasında çok kapsamlı bir değişiklik getirecek olan yerelleşme süreci, oyunun temel kurallarının tümüyle yenilenmesi sonucunu getirecektir. Mevcut tıkanıklıkları açabilecek olan bu operasyonu kimse üstlenememektedir. 

Ülke Turizminde sahipsizlik sürecini katmerli şekilde kanıtlamakta olan bu gelişmelerin üç zaman içinde ve yerel ortak akıl sürecinde mutlaka aşılacağına inanıyoruz. Bugün daha fazla yapabileceğimiz bir şey olmaması karşısında donduracağımız dosyamızın buzları tekrar çözüldüğünde, fiilen nelerin-nasıl kotarılamadığı çok net bir şekilde anlaşılacak ve doğan kayıplar idrak edilecektir.

Son yıllarda global ölçekte benimsenen yerel turizm örgütlenmesine uyum sağlanamaması, devletçe verilen kararların bile uygulanmaması gibi somut çıkmazlara düşen turizm, resmen dumura uğramıştır. 

Bu koşullarda bize düşen, zoraki bir donkişot süreci içinde yürütmek zorunda kaldığımız ve hiçbir tepki görmeyen 2023 Stratejisi geneli ve Turizm Konseyi özelindeki aktif piyasa uyarı gayretlerimizi askıya almaktır. Halen göz göre göre bir yıl ertelenen çözümlerin yakın gelecekte yerine oturacağına yürekten inanıyor, turizm paydaşlarımıza sağlıklı bir kış uykusu ve iyi yıllar diliyorum


Bu Makale 22.12.2010 - 18:28:18 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Zafer Cengiz 16.12.2010 - 11:23

    Kestirme ÖZET: Akılseverler politik iktidara gelmedikçe veya iktidardakiler akıl sevmedikçe insanlık asla iflah etmeyecektir... Ancak- PLATO Ustanın lafı geçerli olsaydı- Herhalde ÇAĞLAR boyu dikkate alınırdı... Demek ki- DOĞRULARI bilmek başka- Yapabilmek başka şeyler... ZATEN > 2023 Stratejisinde de- Bu belgeyi 4 yıl önce çalışıp hazırlayarak- TURİZMDE DOĞRU YOLU BULMAK gibi bir SIRA DIŞI eylem yapılmıştır... Fakat- HER NEDENSE (?) Uygulanmamıştır... Daha da İLGİNÇ olan boyutu ise > SEKTÖR Bu duruma TEPKİSİZ kalmaktadır... Sanki & Her nasılsa- AKIL SEVMEK = CÜZZAMLI OLMAK gibidir... BİLGİ ÇAĞI ile bu durum nasıl bağdaştırılabilir...??? Çağdaş & Geçerli REÇETE bekliyoruz Sn. Daver...!

  • bülent daver 15.12.2010 - 11:19

    Bu yılın başından beri izliyorum. Zafer Cengiz ve Bener Kavukçuoğlu'nun dışında bu konuyu gündeme getiren bir turizm yazarı göremiyoruz. Önemli değil... Mankind will never see an end of trouble until... lovers of wisdom come to hold political power, or the holders of power... become lovers of wisdom. ~Plato, The Republic

Yazarın diğer yazıları
Tüm Yazıları
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.