Zafer Cengiz

Turizm konseyi modeli ve Barcelona örneği

Türk turizmi ‘ustalık’ yorumları paralelinde yeterince gelişti ve dünya klasmanına ilk 10 ülke arasında yerleşti. Fakat tüm dünyada çok tutulan ve ekonomik açıdan en geçerli meslek olan turizmde ülkesel açıdan ne aşamadayız? Bunun geçerli bir ölçüsü henüz olmasa da, herhalde en geniş kabul görecek kriter “memnuniyet ve huzur” olsa gerektir!

Turizmde talep yönünden otellerde ve turlarda yürütülen müşteri anketlerde (şimdilik) %70-90 arasında memnuniyet oranı sürmekte. Fakat tüm hizmetlerin özgün organizasyon arz yelpazesini oluşturan turizmcilerimizin huzuruna bir baktığımızda, durum hiç de iç açıcı değildir. Tüm turizmcilerimiz yıllardır kan ağlayıp önlerini göremez derin bir huzursuzluk içindeler.


TURİZMİ YÖNETMEK İÇİN ÇAĞDAŞ MODEL: TURİZM KONSEYİ


1) Türk turizm endüstrisi gelişirken duyulan ihtiyaç ile ulusal strateji çalışıldı: Turizmin 1980-2000 arasındaki gelişimi paralelinde, planlı büyümeyi sağlamak amacıyla 2023 Stratejisi hazırlandı ve 2007de yürürlüğe girdi. Bu planların yürütülmesi için, Eylem Planı’nın 10.Maddesi olarak “Turizm konseyi” modelinin tüm yurt çapında devreye girmesi öngörülmüştür.

2) Turizmin çok sektörlü bir endüstri olarak yerel ekonomiye mal olabilmesi için: Bölgesel olarak topyekün ele alınması ve yönetilmesi ihtiyacı vardır. UNWTO tarafından DMO olarak isimlendirilen bu anlayış paralelindeki konseylerin ilçe-il-ulusal çapta devreye sokulması ve fiilen işletilerek merkezden koordine edilecek turizm destinasyonları devreye girmelidir.

3) 2023 Turizm Stratejisi kapsamındaki Turizm Konseyleri fiilen uygulanamamış ve büyük bir boşluk oluşmuştur: Yerel piyasadaki tüm aktif ve pasif turizm paydaşlarının sürekli ve birlikte çalışmasını sağlayacak olan konseylerin yokluğu ile, tüm gelişmiş ve gelişecek turizm destinasyonlarında yönetimde belirsizlik ve kararsız bir bocalama hakim durumdadır.


KONSEYLER STRATEJİDE KALDI: TÜM DESTİNASYONLAR TURİZMDE GELİŞİM MODELİ ARIYOR;

Türk turizminde kaydedilen gelişmeler, yurt çapında tüm ihtiyaçları karşılayan yepyeni bir makro örgütlenme ve uygulama modelini gerektirmiştir. 2000 sonrasına yürütülen çalışmalar ile 2007’de planlama stratejisi eylemi olarak devreye sokulan konsey modeli, hayata geçememiştir. Son 5 yıldır piyasada resmen geçerli olan konseylerin aktive edilmesi beklenmektedir.

Artık Devlet piyasadan çekilse de, turizm piyasasındaki işlerlik prensiplerinin fiilen uygulamaya sokulması gerekmektedir;
- Turizmde ana ürün yerel piyasada destinasyon kavramında bütünleşerek, bu hizmetlerin bölgesel yönetimi yapılmalıdır;
- Turizmin tüm aktif ve pasif paydaşları ile kamu ve özel yönetişim mekanizması, yerel operasyonda bütünleştirilmelidir;
- Bugüne kadar ortak çıkarlarda bir araya gelemeyen ve yerel kararlar alınamayan birlik ortamı hayata geçirilmelidir;
…Devletin geçiş dönemi uygulamasında niyetlenilen (fakat başlatılamayan) düzen kurulmalı ve hızla yaygınlaşmalıdır!
Yani: Bugün için turizmde tüm destinasyonların arayışta olduğu gelişim ve uygulama prensipleri, tereddütsüz uygulanmalıdır.


MEŞHUR BARCELONA MODELİ: BASİT BİR YEREL PROTOKOL ESERİDİR;


Turizm piyasasında Ar-Ge çalışmaları hiç yeterli değil ve konuların detayları araştırılamıyor. Fakat yıllardır efsane gibi anılan “Barcelona Modeli” yerel turizm yönetiminde çok meşhur bir başarı örneğidir. Turizmcilerimizin pek çoğunun giderek yerinde inceleyip parmak ısırdığı Barcelona örneği ise, çok basitinden yerel turizm konseyinin kanlı canlı bir uygulamasıdır.

Barcelona Belediyesi, Ticaret Odası, Endüstri ve Denizcilik ile Tanıtma Kurumu arasında bir konsorsyum kurulmuştur;  
- 8 Eylül 1993 (19 yıl önce) tarihinde 4 kurum arasındaki bu protokol ile profesyonel bir yönetim faaliyeti başlatılmıştır;
- Aralarında aktif turizmci kurumu bile olmayan bu atılımda, tüm turizm paydaşları yıllar boyunca fiilen bir araya getirilmiştir;
- Yerel platformda, herkesin ortak çıkarına uygun olarak yürütülen faaliyetler sonucunda kentin turizmi sıra dışı gelişmiştir;
…Sonuçta, bugün için global örnek olan Barcelona, turizmin kaymağını yemekte ve faaliyet alanını tüm eyalete yaymaktadır.


TURİZM KONSEYİ: YEREL VE ULUSAL TURİZM ÖRGÜTLENMESİNE KAMÇI ETKİSİ YARATACAKTIR;

Turizmdeki çok boyutluluk ve organizasyon yetersizliği sonucundaki görev-yetki karmaşası nedeniyle sürüncemede kalmış olan makro örgütlenme boşluğunun, çok yakın bir süreçte “konsey modeli” ile doldurulması kaçınılmazdır. Aktif İlçe Konseyleri bütünleşmesi ile İl Konseyleri ve bunların Ankara’da buluşması ile Ulusal Konsey fonksiyonları hızla yerine oturacaktır;

Türk Turizminde son yıllarda tıkanan tüm yönetsel ekonomik işlevleri hızla harekete geçirecek olan konsey modeli ile;
- Turizmin tüm aktif meslek örgütleri, yerel planda dikey entegrasyon ile uzlaşma içinde yerel soruları fiilen çalışacaklardır!
- Kamusal çıkarlarla bağdaştırılan yerel projelerde pasif paydaşların destek ve katkıları ile uygulama kararları alınacaktır!
- Aktif turizmcilerin yetişemediği ve pasif turizmcilerin devre dışı kaldığı yerel turizmde yönetim kararları devreye girecektir!
…Her bölgenin kendi turizmini çalışarak merkezde bütünleşen turizmde, en verimli makro ekonomik yönetim sağlanacaktır.

SONUÇ: Turizm Konsey Modeli’nin 2023 Turizm Stratejisi 2.Eylem Planı kapsamında acilen hayata geçmesi gözetilmelidir!  


http://www.barcelonaturisme.com/files/5520-6-archivo/informacio%20legal.ang.pdf

zafer@cengiz.gen.tr



Bu Makale 25.08.2012 - 10:48:31 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
Henüz yorum yapılmadı.
Yazarın diğer yazıları
Tüm Yazıları
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.