Makro Turizm planlamasında yumurta kapıya dayanmıştır!
Türk turizmi son yıllarda pompalanarak büyürken, sağlam zemin bulabilmek için özgün piyasa uyarıları sürdürdük.
Performans kriterinin ‘kelle saymak’ olarak özetlenen nicelikteki turist sayısı olmayıp, gelirlere endeksli nitelikte aranması gerektiği, artık yavaştan idrak edilmeye başlanıyor. Fakat henüz makro plandaki çözümler açısından yaygın ve tutarlı bir bakış açısı yoktur!
Oysa son 10 yıllık perspektifte, gelişerek ilk ona giren ve ilk beşe oynamaya niyetlenen turizmde, özellikle son beş yıldır sağlam planda analiz ve sentezler paralelinde teşhis ve tedavi süreçlerine girilmesi gerekirdi. Günü kurtarmakla çok meşgul olan sektör bunu yapamadı, küçülen ve kabuğuna çekilen devlet ise, bu geçiş döneminde çekince ve atalet içinde kaldı.
Gelişen Türk Turizmine artık dar gelen örgütlenme ve işleyiş mekanizması, yenilenememiştir;
Türkiye’nin bürokratik geleneği ve ekonomik işlerliği kapsamında, Devletin düzenleyici rolü ve piyasanın ticaretini yürütmesi söz konusudur. Özelleştirmelerle elindeki son kalıntıları da üzerinden atarak
kamu ticaret rolünün sıfırlandığı reel sektörde, artık ticaret erbabı kendi başınadır. Fakat yeni bir alan olan turizmde, piyasanın örgütsel oluşumu henüz tamam değildir;
- Turizmde yatay entegrasyon sağlayacak meslek örgütlenmeleri ve ulusal planda işleyişi etkinleşemeyip bitirilmemiştir;
- 2023 Turizm Stratejisi kapsamında dikey entegrasyonda öngörülen Turizm Konseyleri beş yıldır devreye sokulmamıştır;
…sonuç olarak, ulusal boyutta çok ciddi nitelikteki örgütsel boşluklarla, küresel şampiyonluklara adaylık rolü oynanmıştır.
Türk Turizmi henüz sektörel sınırlarını ve makro kabiliyetlerini idrak etmekte güçlük çekmektedir;
Bugün kullanılan kriterlerde, sadece çıplak dış turizm gelirleri dikkate alınarak mevcut rakamlar dahi yıllardır olduğundan düşük değerlendirilmektedir. WTTC’nin Oxford Economics çalışmaları ile dünya çapında yürütmekte olduğu TSA analizleri kapsamındaki Türkiye verileri aşağıda özetlenmiştir. Burada, Türk turizminin gerçek boyutları kolayca algılanabilir;
- Geçmiş 20 yıllık dönemde elde edilen turizm gelirlerinin önümüzdeki 10 yılda (adeta) ikiye katlanacağı anlaşılmaktadır;
- Dış turizmin ekonomiye direkt katkısında (aranmakta olan) veriler, ikinci kolondaki kriterde belirlenerek sergilenmiştir;
…Bugüne kadar “makro ekonomik” açıdan hiçbir şekilde dikkate alınmayan GSH katkı boyutları ise, üçüncü kolondadır!
.jpg)
DÖNEM OLARAK HAZIRLANACAK BEŞ YILLIK KALKINMA PLANINDA TURİZME GERÇEKÇİ YER VERİLMELİDİR
Önümüzdeki aylarda hazırlık çalışmalarına başlanacak olan 11.Beş yıllık Kalkınma Planı kapsamında, bu güne kadar sürekli olarak gerçek boyutlarından düşük olarak ele alınmış olan turizmin yerine oturtulması zorunludur. Kırılgan ve derme-çatma yeni bir sektör olarak aşağılanarak geçiştirilmiş olan turizm, artık kendisini yeterince tescillemiş ve boyutlarını kanıtlamıştır;
- Çok sektörlü bir mekanizma olan turizmin ekonomiye net etkileri ve katkıları açıkça ele alınarak boyutları idrak edilmeli;
- Turizmin sürekli olarak geçiştirilen ve ertelenen darboğazlarının aşılması sayesinde, rahatlatılarak verimliliği artırılmalıdır;
…Türkiye turizmi henüz gelişme sürecinin başında olması ve Anadolu potansiyelinin kullanımıyla, büyük atılımlara gebedir!
TURİZMDE 2023 STRATEJİSİ İLE BAŞLANAN MAKRO PLANLAMA SÜRECİ GELİŞTİRİLEREK DEVAM ETMELİDİR
Toplam 40 yıllık kısa tarihinde, ilk kez kapsamlı bir makro planlama yaklaşımıyla ele alınarak iki yıllık ciddi bir çalışma ile üretilmiş olan 2023 Turizm Stratejisinin gereğince uygulanabilmesi için her türlü adımlar ve atılımlar, tereddütsüz olarak gerçekleşmelidir. Son beş yıllık dönemde girilen atalet ile kaybedilen zaman ve randımanın hızla giderilmesine ihtiyaç vardır;
- Daha önce yeterince değerlendirilemeyip ihmal edilen turizmin, artık “öncelikli sektör” olarak ele alınması sağlanmalıdır!
- Mevcut randımansız hali ile bile, şaşırtıcı gelir ve ekonomik katkı seviyelerine ulaşan turizmin engelleri temizlenmelidir!
- Turizmin ülke ekonomisinde aranan makro sinerjiyi sağlayacak petrole eşdeğer bir endüstri olduğu, hızla idrak edilmelidir!
…Bugün kaybedilen yıllardan sonra, artık konjonktürel olarak masaya yatırılacak olan turizmde tereddütlere yer yoktur.
* * *
SONUÇ: 2012 itibariyle; Turizmde makro düzeyde gerekli somut rasyonel adımların atılması, zorunlu olarak gündemdedir!
zafer@cengiz.gen.tr
Bu Makale 15.06.2012 - 09:55:25 tarihinde eklendi.
