Maden kazaları için ölümden beter genelge

 

Zonguldak’ın Kozlu ilçesindeki bir madende yaşanan çökme sonucunda, geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden 8 maden işçisi gündemdeyken, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) tepki toplayan bir genelge yayınladı. Genelgeye göre bundan sonra, ücreti üzerinde haciz bulunan işçiler 1 yıl içinde borcunu ödeyip haczi kaldırmazsa işten çıkarılacak. Maden işçilerinin ağır, tehlikeli ve çoğunun yeraltında faaliyet gösterdikleri hatırlatılarak, şu açıklama yapıldı:

 

DİKKATLERİ DAĞILIR

 

“İşçilere ait icralık dosyaların bulunduğu tespit edilmiştir. Özellikle yeraltındaki işlerin tehlike oranı yüksek olduğundan, küçük bir dikkatsizliğin onarılamaz hasara, can ve mal kayıplarına neden olabileceği dikkate alındığında; icralık işçilerin akıllarının sürekli iş harici konularla meşgul olması ve konsantrasyon problemi yaşamalarının muhtemel bulunması nedenlerinden dolayı işlerini dikkatli yapamama olasılığı bulunmakta, kendileri ve yanında çalışanların sağlığı ve iş güvenliği açısından büyük risk oluşturmakta, bu da iş verimini olumsuz yönde etkilemektedir.”

KANUNİ ALTYAPISI YOK

 

Türkiye Maden İşçileri Sendikası (MADEN-İŞ) Genel Başkanı Nurettin Akçul, çıkarılan genelgenin herhangi bir kanuni altyapıya sahip olmadığını söyledi.  Yargıtay’ın bu konuyla ilgili içtihatı olduğunu belirten Akçul, şöyle konuştu: “Bu genelde bir kanuna değil, Yargıtay’ın içtihatlarına dayandırılmış. Maden işverenleri, bu tür haciz durumunda olan işçileri, şirketlerine halel gelmesin diye istemiyor. TTK kendisine güzel bir sığınak bulmuş. Bu genelgeyi çıkaranlar, madenlerde yürümenin bile ne kadar zor olduğunu biliyor mu.”

 

10 YILDA 923 İŞÇİ

 

Genelgeye neden olarak gösterdikleri ‘akılları hacizde kalıyor’ sebebinin bahane olduğunu dile getiren Akçul, “Zaten işçilere asgari ücret veriyorlar. İşçilerin akılları hacizlere değil, ‘evimize nasıl ekmek götüreceğiz’ diye meşgul oluyor. Kredi kartı borcu olmayan, icralık olmayan maden işçisi çok az. Tepkimiz sadece bu genelgeye değil, bütünüyle sisteme. Taşeron sistemini kökten sorgulamak gerekiyor. Madenciler her gün işlerinde sihirbazlık yapıyor. Çok zor şartlar altında çalışıyorlar. Son 10 yıl içinde 923 maden işçisi iş yerlerindeki sorunlar nedeniyle hayatını kaybetti. Bu alanda dünya birincisi, şampiyonuyuz.”

 

Genelgeden utanıyoruz

 

9 Ocak tarihinde yayınlanan genelge, tüm işçi sendikalarından büyük tepki topluyor. Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme İşçileri Sendikası (DEV MADEN-SEN) Tayfun Görgün, TTK yöneticilerinin işçilere bu bakış açılarının hiç doğru olmadığını belirterek, “Maden işçileriyle ilgili düzeltilmesi gereken onca şey varken, icra dairelerinin alacaklarını düşünmek ve bu olaya insani bir kılıf uydurmak berbat bir durum. 8 arkadaşımız yeni hayatını kaybetti. Genelgeden dolayı 

çok üzgünüz, utanıyoruz” dedi. Genelgenin geri çekilmesi konusunda Bakanlıkla hemen temasa geçeceklerini belirten Görgün, “İlgili hatayı yapanların hakkında soruşturma başlatılmalı. Böyle bir hatayı kabul etmemiz mümkün değil. Genelge hemen geri çekilmesse, iptali için mahkemeye başvurup, işçilerin haklarını koruyacağız” diye konuştu.

 

Zaman kaybına neden oluyorlar

 

Genelgede, sık sık haciz ve icralık duruma düşen işçilerin bu işlemlerini takip etmek için yoğun mesai harcamalarından kaynaklanan zaman kaybına neden oldukları vurgulanarak, şu sözlere yer veriliyor; ”Bu işçiler, borçlarını kapatmaları ve ücretleri üzerindeki hacizleri kaldırmaları için yazılı olarak uyarılacak, kendilerine 1 yıl süre verilecek. Bu sürenin sonunda halen icra ve hacizleri kaldırmaya yönelik işlem yapmayan veya yeni hacizlere maruz kalan işçilere, İş Kanunu’nun 18 ve 19’uncu maddeleri gereği savunmaları alınmak suretiyle iş akitlerinin feshedileceği yazılı tebliğ edilecek. Tebligata rağmen durumlarında değişiklik olmayan işçilerin iş akitleri fesih edilecek.” (Hürriyet)