E. Ömer Demir

Halkla ilişkiler ve turizm

Halkla ilişkiler bir işletmenin, kurumun ya da örgütün bağlantı kurduğu ya da kurabileceği kimselerin anlayış, sempati ve desteğini elde etmek ve bunu devam ettirmek için yaptığı sürekli ve örgütlenmiş bir yönetim fonksiyonudur.
 
Temelinde ikna, retorik, algı kavramları yatmaktadır. Kısa tanımıyla, kurumların kitlelerle iletişim kurmak amacıyla yürüttükleri, pro-aktif ve re-aktif olarak sürdürülebilen, kamu yararı esas alınarak devam ettirilen düzenli faaliyetlerdir. 

Halkla ilişkiler kavramı, ilk olarak Fransa'da ortaya çıkmış; ancak daha çok Amerika Birleşik Devletleri'nde rağbet görmüş ve üzerinde çalışılmıştır. Günümüzde halkla ilişkiler faaliyetleri ağırlıklı olarak basın ilişkileri kapsamında yürütülmektedir. Son yıllarda internet ve sosyal ağların da iletişim sistemine dahil olmasıyla, halkla ilişkiler, kitlelerle basın ve web aracılığıyla yürütülen karşılıklı, geri bildirime dayalı, simetrik iletişim faaliyetleri halini almıştır.

Halkla İlişkiler, kar amacı gütsün ya da gütmesin tüm kurumlar için günümüzde önem kazanan faaliyetlerden biridir. Ekonomik rekabetin artması, uluslararası ilişkilerin önceki yıllara göre kıyaslanamayacak ölçüde gelişmiş olması, kitle iletişimindeki gelişmelerle dünyamızın küçük bir köye dönüşme yolunda hızla ilerlemesi halkla ilişkilerin önem kazanmasında etkili olmuştur.

Halkla ilişkiler kavramının kurumun imajını düzenlediği ve kurumun dış dünyayla iletişiminde önemli rol oynadığı yadsınamaz bir gerçektir. Kurumun dış dünyaya açılan kapısı niteliğini taşıyan halkla ilişkiler aktiviteleri sayesinde kurum hedef kitleye ulaşabilme, kendi misyon ve vizyonunu aktarabilme imkanına sahip olabilmektedir. Bu sebeple işletmelerin yönetiminde halkla ilişkiler oldukça önemli bir konudur.

Halkla ilişkiler uygulamalarında hedef olarak alınan kitlenin özellikleri, eğilimleri ve dünya görüşleri, fikirleri öğrenilmedikçe işletme tarafından verilmek istenen mesaj yerine ulaşamayacaktır. Kurumlar ve işletmeler, anlaşılıp, etkili olabilmek için belirledikleri hedef kitleyi bilmek, özelliklerini öğrenmek ve bunun için araştırmalar yapmakla sorumludur.

Toplumların  birbirinden  çok  farklı  özellikler  taşıdıkları  bilinmektedir. Farklı  toplumların  değişik  istek  ve  beklentilerine  cevap  verebilmek  için  halkla  ilişkiler  çalışmalarında  etkilemek  istenilen toplumun  ilgi  alanına  uygun  ve  anlayacağı  bir  tarz  ile  farklı  kampanyalar  düzenlemelidir. Halkla ilişkilerin  en  önemli  ilkelerinden  birisini  teşkil  eden  “duymak  ve  duyurmak ”  ilkesi, özellikle turizm alanında  önem  taşımaktadır. Bu  açıdan  halkla  ilişkiler  basın – yayın  kuruluşlarıyla  daima  samimi  ve iletişimi  sürekli  geliştirici  bağlantılar  kurmak  zorundadır.   

Bir işletme insan doğasına uygun olarak çalışmalıdır. İnsanlar ve davranışlar karmaşıklaştıkça, bunlarla uğraşmak tecrübe ve uzmanlık istemektedir. Halkla ilişkiler, toplumsal değişmede bir köprü görevi görür ve değişmenin neden olduğu yeni tutumlara insanları uyarlama aracıdır. Aynı zamanda katı tutumları yumuşamaya ve değişmeye teşvik eden bir araçtır. Halkla ilişkiler, işletme görüntüsünü ve ününü yaratmaz fakat işletmenin görünümünü ve ününü yaratan etkinlikleri ve politikaları önerir ve yorumlar. Böylece halkla ilişkilerin bu alandaki  “Tanıma ve Tanıtma ”  özelliği oluşmaktadır.

Bir ülkenin turistik değerlerinin dış ülkelerde tanıtılması konusunda bugüne kadar denenmiş en etkili tekniklerden birinin halkla ilişkiler olduğu bilinmektedir. Halkla ilişkilerin her alanda büyük önemi ve etkisi olmakla birlikte, özellikle turizm alanında tanıtılacak ve pazarlanacak turizm ürününün; alışkanlıkları, gelenekleri, kültür düzeyleri, mensup oldukları dini ve ırkları birbirinden çok farklı olan kişilere hitap etmesi, halkla ilişkileri turizm alanında daha da önemli bir bileşen haline getirmektedir.

Herhangi bir turizm ürününün, bir konaklama işletmesinin rekabet ortamında başarı sağlayabilmesi açısından geniş tüketici kitleler arasında yaygın olarak benimsenmesi ve tutunması son derece büyük bir öneme sahiptir. Turizmde belirli bir ürünü yaygın olarak benimsetme ve tutundurma çabaları içinde tanıtma ve halkla ilişkilerin büyük yeri ve önemi bulunmaktadır Bu önem diğer endüstri dallarında olduğundan çok daha fazladır. Turizm alanındaki tanıtıcı çabalarda öncelikle tarafsızlık ve dürüstlük imajı yerleştirerek ve kamuoyu aydınlatıcı ve bilgi kılıcı bir ifade tarzı kullanılarak bir turizm ürününün benimsetilmesine çaba gösterilmelidir.

Turistik tanıtımda halkla ilişkilerin etkinliğini arttırıcı etkenleri belirlemek için; turistik ürünün farklı tüketici gruplarının eğilimleri, zevkleri, istekleri önceden saptanmalı, turistik ürünün uluslararası piyasada çok çeşitli tüketici gruplara hitap etmesi nedeniyle, halkla ilişkilerin bu farklı tüketici gruplarıyla ilişkiler kuracak şekilde yürütülmesi gereklidir. 

Halkla ilişkilerin en önemli hedefi kitleler arasında iletişim ve koordinasyonu sağlamaktır.Tanıtmanın amacı ise, tüketim toplumlarının değişik kesimlerinde tanımı yapılan bölgeye, ülkeye ve ürüne karşı bir sempati, yakınlık benimseme duygusu oluşturmaktır. Bu  aşamada  önem  kazanan  bir  unsurda  tanıtımda  hedef  alınacak  pazarların  belirlenmesinde  öncelikle  bu  pazarların tüm bileşenlerinin detaylı bir şekilde analiz  edilmesi  ve  iyi  tanınmasının  gerekliliğidir.  Hedef kitlelerin eğilimleri, zevkleri ve tatilden beklentileri iyi bilindiği takdirde halkla ilişkiler çalışmalarıyla potansiyel turistin ilgisini çekmek mümkün olabilir. Turizm sektöründe halkla ilişkilerin görevlerini kısaca özetlemek gerekirse; toplumların genel eğilimleri konusunda bilgi toplamak, ekonomik sosyal ve siyasi düşüncelerindeki değişimleri incelemek, değerlendirmek, bir kamuoyu paketi biçiminde tanıtma yöntemine sunmak, değişimlere göre yeni halkla ilişkiler politikaları ve stratejileri geliştirmek, tanıtma yönetiminin halk kesimiyle daha iyi ilişki kurmasını sağlayacak önerilerde bulunmak, kamuoyu araştırmaları yaptırmak, halkla ilişkiler plan ve programlarını hazırlamak, yararlanılacak iletişim araçlarını seçmek, tanıtmada her türlü halkla ilişkiler çabalarını düzenlemek ve denetlemek olarak sıralanabilir.

Tanıtma faaliyetlerinde hedef kitle olayına ayrıntılı olarak değinilmesi söz konusu olduğunda, hedef kitle özellikleriyle, alışkanlıklarıyla, istekleriyle, beklentileriyle, eğilimleriyle, stratejileri belirleyici bir rol oynamaktadır. Halkla ilişkiler faaliyetlerinde tamamen hedef kitlenin ilgi ve desteğini çekecek nitelikte planlanması ve uygulanması gerekmektedir. Aksi takdirde istenilen sonuca ulaşmak mümkün olamayacaktır.  Turistik tanıtma söz konusu olduğunda halkla ilişkilerin hitap edeceği gruplar şunlardır: 
 
Kitle: Tatil geçirme amacıyla gelenlerden; avcılar, dağcılar, balıkçılar, kayak sporu yapanlar, ata binenler gibi özel merakı olanlardan ve değişik meslek gruplarına mensup iş adamlarından oluşabilir. 
Özel Gruplar: Turizm ile ilgili seyahat acentesi, ulaştırma şirketleri, dini teşekküller, öğrenci dernekleri, meslek oda ve teşekkülleri olabilir. 

Özel Kişiler: Kamuoyunu etkileyebilecek güçte olan parti ve hükümet başkanları, din adamları, gazeteciler, yazarlar, ses sanatçıları, tanınmış sporcular ve benzeri kişilerdir. 

Turizm sektöründe halkla ilişkilerin görevleri;  tanıtmayı ilgilendiren halk kesimlerinin tutumları konusunda bilgi toplamak, ekonomik sosyal ve siyasi düşüncelerindeki değişimleri incelemek, değerlendirmek, değişimlere göre yeni halkla ilişkiler politikaları ve stratejileri geliştirmek, tanıtma yönetiminin halk kesimiyle daha iyi ilişki kurmasını sağlayacak önerilerde bulunmak, kamuoyu araştırmaları yürütmek, halkla ilişkiler plan ve programlarını hazırlamak, yararlanılacak iletişim araçlarını seçmek, tanıtmada her türlü halkla ilişkiler çabalarını düzenlemek ve denetlemek olarak sıralanabilir.   

Küreselleşen dünya içinde kurum ve kuruluşlar için bir ihtiyaç olarak varlığını hissettiren halkla ilişkiler konusu, gelişen dünya anlayışıyla beraber, turizm alanında artan rekabet koşulları içinde rakiplerinden farklılıklarını ön plana çıkarma zorunluluğunu ortaya koymuştur. Turizm sektörü gibi büyük ölçüde kar amacıyla turistik mal ve hizmet üreten, pazarlayan, sonuçta katma değer yaratan turistik teşebbüslerden oluşan bir endüstride halkla ilişkilerin önemi tartışmasız derece büyüktür; bu bağlamda gerek ulusal gerekse de uluslararası platformlarda sektörün bir bütün olarak halkla ilişkiler faaliyetlerine gereken önem ve hassasiyeti vermesi, eğitim ve çalışmalarını bu yöne kanalize etmeleri altı çizilmesi gereken bir husustur.
 

Bu Makale 11.09.2013 - 20:57:25 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Doc.Dr.Abdullah Tanrisevdi 13.09.2013 - 04:01

    Sanirim haberi ilk okuyanlar yazida oldukca carpici ip uclarinin yer aldigini dusunmuslerdi. Oysa yazi butun olarak bir amaca odaklanmamis aksine cok daginik bir sekilde hemen hemen her pazarlama kitabinda yer alan tipik teorik aciklamalari icermistir. Bu tur iddiali basliklari lutfen kullanmayalim. Kullanilacaksa da icini dolduralim.

  • E.Ömer DEMİR 12.09.2013 - 02:20

    Okuyup, inceleyen, irdeleyen ve analiz eden sonuçları sistematik bir şekilde paylaşabilen yeri geldiğinde üniversite öğrencilerine en samimi biçimde yol gösterebilen, gerçek ile ideali sentezleyebilen bir teorisyen olarak yapıcı eleştirilerinizi dikkate alacağımdan emin olabilirsiniz. Saygılarımla.

  • RAMER PARTNERS Ramazan EROGLU 12.09.2013 - 11:42

    Sayın Ömer Demir Beyin ünvanı ile HALKLA İLİŞKİLER VE TURİZM yazısı arasında sinerji bulamadım. Sayın Demir Beyden TÜRKİYE gerçekleri ve Turizm Sektörü ile ilgili daha profesyonel makale bekliyoruz. Artık masabaşı ve üniversite öğrencilerinin bile ders kitaplarından daha samimi kopyalar yaptığı günümüzde Uzman unvanlılardan daha gerçekçi makaleler okumak ve vizyoner olarak kabul etmek inancındayız..

  • ayşe pakdemir 12.09.2013 - 10:38

    Kültür ve Turizm Bakanlığının değerli elemanı. Turizmle ilgili gazetelerde yazılarını, yorumlarını, analizlerini özlediğim yazarın yeni aydınlatıcı, bilgi verici, nitelikteki yazısı için kenisine teşekkür eder, başarılarının devamını diler. Yeni yazılarının devamını ve onları okumayı sabırsızlıkla bekliyorum. Selamlar

En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.