Mete Vardar sektörün sıcak gündemini Turizm Güncel’e değerlendirdi
Jolly Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, turizm sektörünün sıcak gündem başlıklarını Turizm Güncel’e değerlendirdi. Hem yolcu sayısında hem de ciroda ciddi artışların olduğu bir sezon yaşanacağını belirten Mete Vardar, yerli turistin seyahat eğilimleri ile ilgili bilgi verdi.
Turizm GüncelJolly Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, yurt içi ve yurt dışı seyahat talebinden öne çıkan destinasyonlara, maliyet artışını yolcuya en az şekilde yansıtmak adına yapılan çalışmalardan
Beşiktaş ve
TGA’ya kadar pek çok başlıkta
Turizm Güncel Haber Müdürü Savaş Daş’a değerlendirmelerde bulundu. Bu yıl istenilen otellerde yer bulmanın daha da zor olacağına dikkat çeken Vardar, tatil planı yapanlara nisan sonuna kadar devam eden erken rezervasyon indirimlerinden yararlanmaları çağrısında bulundu.
“Geçen yıl maliyet artışının tamamını fiyata yansıtan oteller doluluk sorunu yaşadı”
İç pazardaki son durum ile ilgili bilgi veren
Mete Vardar “Kasım ilk haftası itibariyle erken rezervasyonu başlatmıştık. Fiyatlarda 2023’ten 24’e geçişteki artış, 2022’den 23’e geçildiği dönemdeki keskin artışa nazaran daha ılımlıydı. 2023’te çok kırılgan bir fiyat geçişi ve devamında bir reaksiyon oldu. Bilindiği üzere geçen yıl tüm maliyetleri fiyatlara yansıtan oteller, sadece TL değil döviz bazında da tepkiyle karşılaştı ve çok sert fiyat artışı yapan oteller 2023 yılında doluluk sorunu yaşadı.
Ege Bölgesi’nde
Bodrum,
Antalya’da ise
Belek,
Kemer ve kısmen
Lara bölgesindeki oteller ciddi sorunlarla karşılaştı.”
“Sezonda EB rakamlarının altına düşülmemsi çok önemli”
Bu sene ise enflasyondaki, maliyetlerdeki ve dövizdeki artışı fiyatlara nispeten yansıtan ya da bir önceki sene fiyat artışı yapan ancak bunun karşılığını müşteriye veren otellerin misafir aidiyeti sağladığını kaydeden Vardar “En önemli konu ise, sezonda sezon öncesi çıkılan fiyatın altına düşülmemesi. O yüzden doğru ve mantıklı fiyatlarla yavaş yavaş büyümek hem bir dahaki sene o otelin erken rezervasyonda daha fazla talep almasını sağlıyor hem de misafirin kafasında soru işareti kalmıyor. Bu oteller 2024 sezonunda da doluluk sorunu yaşamayacak. Sezonda erken rezervasyon fiyatlarının altına düşen otellerin müşterisi ise ‘nasıl olsa fiyat düşecekler’ diye bekliyor.” diye konuştu.
“Ana kart dışındaki kartlara taksitte ek maliyet ortaya çıkmaya başladı”
2024 sezonuna girerken banka maliyetlerinin seyahat acentelerini ciddi şekilde etkilediğine işaret eden
Jolly Yönetim Kurulu Başkanı, şu noktaların altını çizdi:
“Önceden bankaların verdiği destekle tatil satışlarında 12 aya kadar taksit yapılabiliyordu. Ancak taksit maliyetlerindeki artış nedeniyle, seyahat acentelerinin kendi çalıştığı ana bankaların dışındaki bankalarda ciddi post maliyetleri oluşmaya başladı. Yani acenteler ana bankaların kartlarına hala taksit yapıyor ama diğer kartlara yaptıklarında post maliyetleri ortaya çıkıyor. Ortaya çıkan bu fiyat farkını da müşteriye yansıtmaktan başka çare kalmıyor. Çünkü bu direkt gider kalemi olarak yansıyor. Burada devlet taksit maliyetlerini düşürücü önlemler alarak vatandaşımızın tatile ulaşmasını kolaylaştırabilir.
“Seyahat acenteleri misafirin satın alma gücünü korumada ciddi rol oynuyor”
Jolly gibi, müşteri memnuniyetine önem veren şirketler sadece taksit avantajları değil bir de onun üzerine ‘yüzde 25’ini taksitle öde, geri kalanını seyahate bir hafta, 15 gün veya bir ay kala yine taksitle öde’ şeklinde kampanyalar oluşturdu. Otellerle müşteriler arasında bir köprü vazifesi gören seyahat acenteleri bu şekilde misafirin satın ala gücünü koruması yönünde ciddi bir rol almış oluyor. Yani otellere dönük taahhütlerimizi aynı şekilde yerine getirirken, kendi finansal gücümüzü kullanarak müşterilerin yapacağı ödemeyi, maliyetini kendimiz karşılayarak öteliyor veya taksitlendiriyoruz. Hem de bu enflasyonist ortamda.”
“İç pazar kontenjanı kimi otellerde yüzde 25-30’a çıktı”
Rusya-Ukrayna savaşı,
İsrail’in
Gazze’ye dönük saldırıları, pandemi,
Rus uçağı krizi gibi süreçlerde iç pazarın her zaman kurtarıcı bir rol oynadığına işaret eden Mete Vardar “Oteller ilk reaksiyonu iç pazardan alıyor. Geldiğimiz noktada otelci dostlarımız da bunu benimsemiş durumdalar ve daha önce yüzde 10-12 olan iç pazar kontenjanını kimi oteller 2024 itibariyle yüzde 25-30’lara çıkarmış durumda. Bunda elbette paranın bu kadar pahalı olduğu bir ortamda dahi elini taşın altına koyan ve taahhütlerini eksiksiz yerine getiren seyahat acentelerinin büyük bir payı var. Buradaki duyarlılığın aynısını tüm sektörden bekliyoruz. Yerli misafire tatil için belli destekler sağlanabilir. Banka taksitlerine ilişkin devletimizin belli teşvikleri de olabilir. Bunu biz çok önemsiyoruz çünkü turizm ülkemizin döviz ihtiyacını karşılayan, 50’nin üzerinde sektöre direkt kaynak yaratan bacasız sanayi durumunda. Turizmi sadece turizmden ibaret görmemek lazım.” şeklinde konuştu.
“İstediği tesiste yer bulmak isteyen misafirler erken rezervasyon avantajını kullanmalı”
Türkiye’de yaklaşık 15 milyonu seyahat acenteleri aracılığıyla, kalanı da münferit olarak seyahat edenler olmak üzere, 20 milyonluk bir havuz olduğunu söyleyen Mete Vardar “Bu havuzu 40 milyona çıkarırsak o zama iç pazar daha da önemli hale gelecek, satın alam gücümüz ve kalite artaracak, gecelemeler uzayacak... Bence iç pazarın Türk turizminde birinci pazar olması gerekiyor. Yabancı turist elbette çok önemli ve olmazsa olmaz. Bu anlamda güzel gelişmeler var.
Almanya’da Türkiye paket tur satışları
İspanya’yı geride bıraktı. Bir turizmci olarak bu bizi acayip mutlu ediyor.
İngiltere ve
Almanya’da Türkiye bu yıl en iyi sezonlarından birini yaşayacak gibi görünüyor.
Rusya’yı da yakından izliyoruz. Orada da geçen yılki rakamlar yakalanacağı öngörülüyor. Buna ilaveten
Polonya,
Romanya, Bulgaristan gibi yan pazarlar gelişiyor. Ayrıca
Çin ve
Hindistan gibi pazarlardaki 300-400 bin sayılarını bir milyonlara taşıma,
ABD’den gelen misafir sayılarını artırma hedefleri var ve dolayısıyla bu sene doluluklar daha yüksek olacak. Misafirlerimize özellikle şunu söylemek istiyorum; fiyat tabi ki önemli ancak aynı zamanda istedikleri tesislerde yer bulabilmek için nisan sonuna kadar sürecek olan erken rezervasyon avantajını muhakkak kullansınlar.” ifadelerini kullandı.
Yurt dışı turlara talebin ne durumda olduğu ve öne çıkan destinasyonlarla ilgili de bilgi veren Mete Vardar şu noktaların altını çizdi:
“Yurt dışında en çok hangi ülkeler talep görüyor?”
Mevcut döviz kurları maliyetler göz önüne alındığında yurt dışı tatili hala çok rasyonel. Baktığımızda ülke nüfusumuzun ancak yüzde 10’u yurt dışına gidebilmiş ve bunların içinden de yalnızca yüzde 10’luk kesim çok sayıda ülke/şehir gezmiş.
Türkiye’de gerek cazip fiyatlar gerekse insanların farklı ülkeleri ve kültürleri tanıma isteği nedeniyle yurt dışı tatillerine dönük talepler arttı. Pandemi sürecinde en kötü etkilenen segment olan yurt dışı turları, pandeminin ardından her geçen yoğun şekilde arttı.
Bu yıl özellikle
Dubai,
Mısır, vizesiz gidilen Balkan ülkeleri gibi noktalar çok ciddi ön plana çıktı. Hatta
Küba ve
Meksika gibi
Güney Amerika ülkeleri de ciddi talep görmeye başladı. Buna ek olarak Schengen vizesi olan veya vize alabilen misafirler arasında da yoğun bir şekilde Avrupa talebi oluştu.”
“Yurt için turlarda yüzde 40, yurt dışı tırlarda yüzde 300 artış var”
İç pazarda yüzde 40 yolcu, yüzde 170 de ciro artışı kaydettiklerini belirten Mete Vardar, yurt dışı tırlarda ise geçen yıla kıyasla kişi sayısının yüzde 300 arttığı bilgisini verdi. Vardar “Yurt dışına geçen yıl 100 bin yolcu götürdüysek, bu sene 300 bin kişi götüreceğiz demektir. Bunun yanıdan Kıbrıs’ta çok yoğun bir artış var. Buna yeni açılan otellerin de etkisi var. Ayrıca, hepimizi derinden üzen deprem nedeniyle bu bölgedeki turizm ciddi bir yara aldı. Bu bölgelerde iki temel ekonomik etkinlik var; tarım ve turizm. Bu nedenle biz Jolly olarak deprem bölgesindeki yaraların sarılmasına destek olabilmek için o bölgeye kültür turları düzenlemeye devam ediyoruz. Çünkü biz ticaretin yanında, turizmi ülkemize ve bölgelerimize katkı sağlamak için bir sosyal sorumluluk olarak görüyoruz.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (
UNDP) ile yürüttüğümüz ‘Mirasım Türkiye’ projesi de bunun en net göstergesi. Deprem bölgesi de bizim kırmızı çizgimizdi ve bu nedenle o bölgenin kalkınması için varımızı yoğumuzu ortaya koyuyoruz.” şeklinde konuştu.
Babadan
Beşiktaşlı olan ve çeşitli dönemlerde Beşiktaş’ta görevler alan Mete Vardar, bu dönem aynı zamanda takımın asbaşkanlığı görevini yürütüyor. Peki bu görevi asli işi olan turizmi nasıl etkiliyor? Diğer zamanlarından fedakarlık yaparak Beşiktaş’a zaman ayırdığını ifade eden Vardar şunları söylüyor:
“İşimiz kendi evimiz gibi bir yandan ama Beşiktaş da sevdamız. Böyle bir görev doğru mu yanlış mı tartışması bir yana, sevdamızdan vazgeçemiyoruz. Babam iki dönem yöneticilik yaptı. Sonra ben 3 sene yöneticilik yaptım, bu ikinci dönemim. Şimdi de çok sevdiğim, değer verdiğim ve yanında olmaktan memnuniyet duyduğum Hasan Arat Başkanın teklifi ve teveccühü ile asbaşkanlık görevini yürütüyorum. Beşiktaş’a kum tanesi kadar katkımız olursa ne mutlu bize.
Sorumluluk alınca ayırdığınız zaman da artıyor. Ben de bu zamanı yaratabilmek için, çocuklarıyla vakit geçirmekten çok keyif alan biri olmama rağmen, biraz çocuklardan, biraz işten, biraz sosyal hayatımdan çok düşük dokunuşlarla kıstığım zamanı Beşiktaş’a veriyorum. Belki biraz uykudan feragat ediyorum ama aile hayatımı, iş hayatımı, sosyal hayatımı ve Beşiktaş’ı 4 aydır bir arada yürüyorum.
Şirketimizin yönetim kurulu başkan yardımcısı ve CEO’su Mert Vardar ayrıca teşekkür etmem lazım. Çünkü Beşiktaş’a ayırdığım zamandan dolayı benim yaptığım bazı işleri de üstlendi ve büyük destek verdi.”
“Pazar payımız ve ciromuz her geçen yıl artıyor”
“Türkiye seyahat sektöründeki rekabete ve
Jolly’nin buradaki yerine ilişkin de bilgi veren Vardar “Jolly 1986 yılında turizm duayeni babam
Sinan Vardar tarafından kuruldu. Turizm lisesi mezunuyum ama benim en büyük hocam babamdır. Beş kişiyle kurulan şirkette şu anda 1000’in üzerinde arkadaşımızla çalışıyoruz. Rehberlerimizi, bayilerimizi vs de sayarsak 2 bin 500 – 3 bin kişilik bir aileyiz. Jolly’nin pazar payı hem misafir sayısında hem de ciroda her geçen yıl yükseliyor. Bunun en büyük nedeni ise gücünü kendinden alması, doğru partnerlerle ve doğru personelle çalışması. Jolly olarak mevcut pastadaki payımızı büyütmekten ziyade, pastayı büyütme hedefiyle hareket ediyoruz. Yakaladığımız misafir memnuniyeti de bunun en iyi göstergesi. 37 senedir hem itibarlı hem güven duyulan hem de misafir memnuniyeti yüksek bir şirket inşa ettik.”
Mete Vardar “Sizin aynı zamanda bir de
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (
TGA) yönetim kurulu üyeliği göreviniz var. Biliyorsunuz Bakanlık turizm konusunda en büyük rolü TGA’ya vermiş durumda ve ciddi bir kaynak kullanıyor. Peki orada işler nasıl gidiyor, işleyiş ne durumda, ne tür çalışmalar yürütülüyor?” şeklindeki sorumuza ise şu yanıtı veriyor:
“Seçim çalışmaları nedeniyle TGA yaklaşık 3 aydır toplanamıyor”
TGA ülkemiz ve ülke turizminin yurt dışı pazarlarda tanıtımı için çok önemli. Biliyorsunuz, turizmin tüm bileşenleri cirolarından belli oranlarda TGA’ya paylar ödüyor. Dolayısıyla turizmcilerin TGA’ya ilişkin beklentileri de ister istemez yükseliyor.
Bizler yönetim kurulu üyeleri olarak, ayda veya iki ayda bir yapılan TGA toplantılarında verebileceğimiz katkıları veriyor, sorarlarsa bilgi ve tecrübemizi aktarıyoruz. Sanıyorum seçim çalışmaları dolayısıyla Bakan bey yaklaşık 3 aydır TGA’yı toplamıyor. O nedenle şu anda TGA’da neler yapılıyor, işler nasıl yürüyor pek bir bilgim yok. Seçim bittiğine göre yeniden toplantılar da başlar diye düşünüyorum.
“TGA’da şu anda verimli olabildiğim bir ortam yok”
TÜRSAB’da yapılan seçimde çok büyük bir çoğunluğun teveccühü ile TGA yönetim kuruluna girdim. Böyle olduğu için insanların beklentisi de artıyor. Ancak orada şu anda çok verimli olabildiğim bir ortam yok. Hem benim hem de o masadaki diğer yönetim kurulu üyelerinin çok daha fazla katkı sağlamasını ve çok daha etkin olmasını beklerdim.
Orada bir ya da iki ayda bir yapılan toplantılarda yönetim kurulu sadece yapılan işlerle ilgili bilgilendiriliyor. Yönetimdekiler orada fikir verme veya bir konuyu tartışıp, oylayıp karara bağlama noktasında değil. Bu şekildeki bir işleyişin doğru ve sağlıklı olup olmadığını açıkçası bilemiyorum. Ancak TGA Türkiye için son derece önemli ve önemli katkıları var. Cirosundan TGA’ya pay veren turizm şirketlerin de haliyle ondan beklentileri çok yüksek."
Bu Haber 03.04.2024 - 20:30:15 tarihinde eklendi.
