Konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin kanun teklifi komisyondan geçti

Konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin kanun teklifi komisyondan geçti

Konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin kanun teklifinin ilk 16 maddesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.


Konutlarda turizm amaçlı kiralamaya yönelik düzenlemeleri de içeren kanun teklifinin birinci bölümünü oluşturan 16 maddesi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.

Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre; konutların en fazla 100 gün süreyle turizm amaçlı kiralanması için sözleşme yapmadan önce izin belgesi alınması zorunlu olacak.

Para Dergisi’nden Hülya Genç Sertkaya’nın haberine göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca nitelikleri belirlenen plaket, turizm amaçlı kiralama yapılan konutun girişine asılacak. İzin belgesi vermeye Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkili olacak ve bu yetkisini valilik vasıtasıyla da kullanabilecek. İzin belgesini alma yükümlülüğü, kiraya verene ait olacak. Kiraya veren haricinde turizm amaçlı kiralama faaliyetinin yürütülmesi halinde bu kiralamalar, belgelendirilmiş A grubu seyahat acenteleri aracılığıyla yapılabilecek.

Tek seferde 100 günden fazla süreli yapılan kiralamalar, kanun kapsamı dışında kalacak. Halihazırda turizm amaçlı kiralama faaliyetinde bulunanların, 1 Ocak 2024 itibarıyla bir ay içinde izin belgesi almak üzere Bakanlığa başvurması zorunlu olacak. Bu yükümlüğe uymayanlara, idari yaptırımlar uygulanacak. Başvurusu kabul edilmeyenler faaliyette bulunamayacak, ancak bu konutların kullanıcılarının hakları sözleşme süresi sonuna kadar devam edecek.

Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nın kuruluş amaçlarının gerçekleştirilmesi ve faaliyetlerinin finansmanında kullanılmak üzere turizm amaçlı kiralama yapılan konutlardan 1 Nisan 2024 itibarıyla binde 7.5 turizm payı alınacak.

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın etki analizine göre; yapılan çalışmalar çerçevesinde varsayımsal olarak turizm amaçlı kiralanan konutların yarısından daha azının kayıtlı olduğu, sistemde kayıt dışı kullanıma konu yaklaşık 80 bin adet konut bulunduğu belirtilerek, konutların turizm amaçlı kiralanmasına yönelik düzenlemeleri içeren teklifin yasalaşmasıyla yıllık 51 milyar 638 milyon liralık bir kazanç kayıt altına alınacak ve vergilendirilecek.

Kat maliklerinin izni alınacak

Teklife göre; izin belgesi başvurularında, turizm amaçlı kiralama faaliyeti yürütülmesinin uygun görüldüğüne ilişkin izin belgesine konu bağımsız bölümün bulunduğu binanın tüm kat malikleri tarafından oy birliğiyle alınan kararın ibrazı zorunlu olacak. Birden fazla bağımsız bölüm içeren binalardan oluşan konut sitelerinde sadece turizm amaçlı kiralama yapılan konutun bulunduğu bina için bu şart aranacak, izin belgesi örneği site yönetimine iletilecek. Üçten fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda en fazla yüzde 25'i için aynı kiraya veren adına izin belgesi düzenlenebilecek. Aynı kiraya veren adına aynı binada belge düzenlemesine konu bağımsız bölüm sayısının beşi geçmesi durumunda, başvuruda iş yeri açma ve çalışma ruhsatının, başvuruya konu binanın, birden fazla bağımsız bölüm içeren binalardan oluşan konut sitelerinde yer alması durumunda tüm kat malikleri tarafından oy birliğiyle alınan kararın ibrazı zorunlu olacak.

Teklife göre; iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alma yükümlülüğü getirilenler hariç olmak üzere turizm amaçlı kiralama izin belgesi verilen konutlarda iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alınmayacak.

Üçüncü kişilere kiralanamayacak

İzin belgesi sahibi, gerçek kişi ise ölümünden itibaren üç ay içerisinde mirasçılar tarafından başvuruda bulunulmaması veya tüzel kişi ise tüzel kişiliğinin sona ermesi durumunda izin belgesi geçersiz olacak. Ancak kullanıcıların hakları, sözleşme süresi sonuna kadar devam edecek. İzin belgesi sahibinden turizm amaçlı veya mesken olarak kiralanan konutun kullanıcılar tarafından kendi nam ve hesabına üçüncü kişilere kiralanması yasak olacak. Ancak kullanıcı tüzel kişiler, turizm amaçlı kiraladıkları konutu kendi personeline kullandırabilecek. Turizm amaçlı kiralama izin belgesi verilen konutlar hakkında Kimlik Bildirme Kanunu hükümleri uygulanacak. İzin belgesi sahibi ile kullanıcı arasında yapılan sözleşme, sözleşmede belirtilen süre sonunda bitecek.

Komisyonda kabul edilen önergeyle yapılan değişikliğe göre, Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre düzenlenen yönetim planında, kısa süreli kiralama faaliyetine izin verildiğine dair hüküm bulunan, resepsiyon, güvenlik ve günlük temizlik servisi mekanlarının bulunduğu, sağlık, taşıma gibi hizmetlerin verilebildiği birden fazla bağımsız bölümden oluşan yüksek nitelikli konutlarda izin belgesi düzenlenmesi için, "tüm kat maliklerinden oy birliğiyle karar alınması" ve "üçten fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda en fazla yüzde 25'i için aynı kiraya veren adına izin belgesi hazırlanması" şartları aranmayacak. Yüksek nitelikli konutların kiralama faaliyetleri konut işletmesi tarafından da yapılabilecek.

Döner sermaye miktarı artırılıyor

Torba kanun teklifi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı döner sermayesinin miktarı ile artırım limiti güncelleniyor, döner sermayenin iktisadî işlevselliğinin artırılmasına yönelik düzenlemelere gidiliyor. Teklife göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı'na ayrılan döner sermaye 300 milyon liradan 1.5 milyar liraya çıkarılıyor. Cumhurbaşkanının bu sermayeyi artırma yetkisi 2 milyar liraya yükseltiliyor. .

Teklif ile Kültür ve Turizm Bakanlığı döner sermayesinin kullanım alanları arasına, Turizm Teşvik Kanunu kapsamında Bakanlığın görev alanına giren atık su arıtma tesisi, katı atık bertaraf tesisi gibi altyapı tesislerini yapmak ve yaptırmak ekleniyor. Bu tesisleri işletme ve işlettirebilme imkanı getiriliyor. Bakanlığın döner sermaye gelirleri arasına, kart, belge ve plaket, kokart gelirleri ve benzeri her çeşit gelirler, atık su arıtma tesisi, katı atık bertaraf tesisi gibi altyapı tesislerinden elde edilen her türlü ücret, bu tesislerin işletme ve kira gelirleri ile diğer tesislerden elde edilen ücret ve gelirler de ekleniyor.

Teklifle, tahsisli kamu taşınmazları üzerinde yer alan tesislerin yanı sıra Bakanlıktan turizm yatırım veya işletmesi belgeli diğer konaklama tesislerinde görev yapan personelin, nitelikli konaklama ihtiyacının karşılanmasına yönelik düzenlemeye gidiliyor. Teklif ile milli parklar ve tabiat parkları ile orman sayılan alanlarda konaklama içeren tesis yapımı amacıyla tahsis etme yetkisi münhasıran Kültür ve Turizm Bakanlığı'na veriliyor.

Kamu ihale kanununa tabi olmayacak

Kanun teklifiyle, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun'un anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen maddelerine ilişkin düzenlemeye gidiliyor. Hatırlanacağı üzere Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanunun bazı hükümlerinin iptali ve yürürlüklerinin durdurulması istemiyle açılan davada Anayasa Mahkemesi'nin 4 Mayıs 2023 tarihli kararı ile Kanunun bazı hükümlerinin Anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmişti. Kanun teklifiyle, bahse konu kararda yer verilen iptal gerekçeleri çerçevesinde Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nın organizasyon yapısı, mal ve hizmet alımları ile Sayıştay denetimi ve personel istihdamına ilişkin hususlar düzenleniyor.

Teklife göre; Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nın Kanunda belirtilen görevlerine ilişkin mal ve hizmet alımları Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak. Bu istisna, ceza ve ihalelere katılmaktan yasaklama hükümleri ile Ajans'ın idari ihtiyaçları ile ilgili mal ve hizmet alımlarını kapsamayacak.

Çalışmayan emekliye 5 bin lira ikramiye

Çalışmayan emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin lira ikramiye ödenmesine yönelik düzenleme de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri sırasında, konutlarda turizm amaçlı kiralama düzenlemesini de içeren kanun teklifine eklendi. Teklife göre; 2023 Ekim ödeme döneminde gelir veya aylık ödemesi yapılan sigortalı ve hak sahiplerine bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin lira ödenecek. Bu ödeme, sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranında, ölüm aylığı ve ölüm geliri dosyalarında ise hak sahiplerinin hisseleri oranında yapılacak.1-31 Ekim 2023 arası herhangi bir tarihte, sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar dahil, çalışması olanlar veya faaliyette bulunanlar ile yaşlılık aylığı almaktayken bu aylıkları kesilmeksizin ilgili düzenlemede sayılan iş yerlerinde çalışanlar ödeme kapsamında olmayacak. Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara, en fazla ödemeye imkan veren bir dosya üzerinden ödeme yapılacak. Yersiz yapıldığı anlaşılan ödemeler, ilgilinin varsa almakta olduğu gelir veya aylıklarından yüzde 25 oranında kesilerek, yoksa genel hükümlere göre geri alınacak.

Öte yandan Komisyon'da teklife ihdas edilen diğer düzenlemeye göre; Türkiye Odalar, Borsalar ve Birlik Personeli Sigorta ve Emekli Sandığı Vakfına ödenmek üzere ayrılacak payın oranı, yüzde 1'den yüzde 3'e çıkarılacak. Vakfa ayrılacak payı yüzde 6 oranında artırmaya Birlik Genel Kurulu yetkili olacak.

Turizm amaçlı konuta yılda en fazla dört kiralama sınırı

Kanun teklifine göre; izin belgesi bulunmaksızın turizm amaçlı kiralanan konutları kiraya verenlere, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için 15 gün süre verilecek. Bu süre sonunda izin belgesi alınmaksızın turizm amaçlı kiralama faaliyetine devam edenlere 500 bin lira idari para cezası uygulanacak ve izin belgesi alarak faaliyetle bulunabilmesi için bir kez daha 15 gün süre verilecek. Bu sürede de yükümlülüklerini yerine getirmeyip, izinsiz kiralama faaliyetine devam edenlere 1 milyon lira idari para cezası verilecek. Her defasında 100 günden fazla süreli kira sözleşmesi yapmasına rağmen, ilk sözleşme tarihinden itibaren bir yılda aynı konutu dört defadan fazla kişiye kiraya verenlere de 1 milyon lira idari para cezası uygulanacak. İzin belgesi sahibinden mesken veya turizm amaçlı kiraladığı konutu üçüncü kişilere kiralayanlara her bir sözleşme için 100 bin lira idari para cezası verilecek. İzin belgesiz konutların; turizm amaçlı kiralanmasına aracılık edenlere, elektronik ticaretine ve tanıtımına imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılarına, her bir sözleşme için 100 bin lira para cezası uygulanacak. Teklifle izin belgesi sahiplerine uygulanacak yaptırımlar da belirlendi.

İzin iptallerinde kullanıcıların hakları gözetilecek

Teklife göre; izin belgesi sahibinin "izin belgesi" iptalini talep etmesi, turizm amaçlı kiralama faaliyetine son verildiğinin tespit edilmesi, kiraya verenin miras dışında bir hukuki işlemle değişmesi ve bu değişikliğin tapu siciline yeni kiraya vereni tarafından tescil tarihinden itibaren 30 gün içerisinde bildirilmemesi durumunda izin belgesi iptal edilecek. Ayrıca; turizm amaçlı kiralama yapılan konutun, kamu düzeni, kamu güvenliği ve genel ahlaka aykırı olarak kullanıldığı hallerinde izin belgesinin iptali yapılacak. İzin belgesi iptal edilen konutların kullanıcılarının hakları, sözleşme süresi sonuna kadar devam edecek.

1 Ocak 2024 itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı, turizm amaçlı kiralamalarda denetim yapma yetkisine haiz olup, gerek görülmesi durumunda denetim yetkisini valilik vasıtasıyla da kullanabilecek.

Turizm işletme belgesi süreci kısaltılıyor

Teklif ile yetkili idare tarafından işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenen konaklama tesislerinin faaliyette bulunabilmesi için Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi alınmasına ilişkin süreç kısaltılıyor. Teklife göre; yetkili idare tarafından işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen konaklama işletmelerinin bu ruhsatı aldıkları tarihten itibaren altı ay içinde Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi almaları zorunlu olacak. Bakanlık tarafından turizm işletmesi belgesi iptal edilen konaklama işletmelerinin de iptal kararının tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde yeniden turizm işletmesi belgesi almaları gerekecek. Mevcut uygulamada bu süreler bir yıl. Teklifle yeniden işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmesi, Bakanlık uygun görüşüne bağlanıyor.

Teklife göre; düzenleme yürürlüğe girdiğinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmiş olan ve turizm işletmesi belgesi bulunmayan, ancak ruhsat tarihinden itibaren henüz bir yıllık turizm işletme belgesi alınması süresi dolmamış olan konaklama işletmelerinin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde Bakanlığa başvurmaları, altı ay içinde de turizm işletmesi belgesi almaları zorunlu olacak. Aksi halde işletmelerin iş yeri açına ve çalışma ruhsatı bir ay içinde iptal edilecek ve faaliyetlerine son verilecek.

Kapadokya alan idaresine kamulaştırma yetkisi

Kanun teklifiyle Anayasa Mahkemesi'nin Kapadokya Alan Hakkında Kanunu'nun "cezalar" ile ilgili 8. maddesinin üçüncü fıkrası ve Kapadokya Alan Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 4, 5, 9 ve 10'uncu maddelerinin bazı fıkralarının iptaline ilişkin kararları doğrultusunda düzenlemeye gidiliyor. Teklifle Anayasa Mahkemesi'nin kararına uygun olarak Kapadokya Alan İdaresine aktarılacak gelirler arasına; genel bütçeden yapılacak hazine yardımları, idareye kiralanan taşınmazlar ile İdarenin mülkiyetindeki taşınmazların kiralanmasından, işletilmesinden ve işlettirilmesinden elde edilen gelirler, marka ve patent gelirleri, Kapadokya Alanında İdarece yapılacak başvurular ve İdarece sunulacak hizmetler karşılığı alınacak ücretler, Kapadokya Alanındaki işletme ve faaliyet gelirleri, her türlü tanıtım, basım ve yayın gelirleri, fikri mülkiyet haklarından kaynaklı gelirler, yurtiçinden ve yurtdışından sağlanacak yardım, bağışlar ile sponsorluk gelirleri, idare gelirlerinin değerlendirilmesinden elde edilen gelirler ve diğer gelirler eklendi.

Teklifle Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda Kapadokya Alanının tarihi ve kültürel değerleri ile jeolojik/jeomorfolojik dokusunun ve doğal kaynak değerlerinin korunmasına ve yaşatılmasına yönelik alınan tedbirlere aykırı davranılması halinde uygulanacak idari para cezaları da belirlendi. Teklife göre; İdare Kapadokya Alanındaki korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile sit alanlarının tespitini yapacak. İdare, Kapadokya Alanında ihtiyaç duyulması halinde kamulaştırma işlemlerini yapmakta yetkili olacak.



Bu Haber 20.10.2023 - 08:32:44 tarihinde eklendi.
Kullanıcı Yorumları
Henüz yorum yapılmadı.
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.