Turizm taşımacılığı, tarifeli taşımacılığı ikiye katladı
Dr. Zeki Dönmez’in Ulaştırma Bakanlığı’ndan derlediği bilgilere göre, 2008–2010 Mart ayları arasında belge sayıları yüzde 5,7, otobüs sayıları yüzde 23,8 ve taşımacı sayıları yüzde 28,4 arttı. 2010 yılı Mart – Temmuz döneminde belge sayısında yüzde 8,5 ve otobüs sayısında ise yüzde 25,9 artış oldu. Artışın ağırlıklı olarak turizm taşımacılığında olduğu gözleniyor. Turizm taşımacılığına ilişkin büyüklükler, tarifeli taşımacılığın iki katını geçiyor.
Ulaştırma Bakanlığı’nın www.ubak.gov.tr internet sitesi, sektörel büyüklükleri belirli aralıklarla yayınlıyor. Bunların karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmesi sektörün yapısı ve gelişme yönü hakkında önemli bilgiler veriyor. Ekonomik krize ve taşımacıların şikayetlerine karşın yolcu taşımacı sayısı, belge sayısı ve otobüs sayısı hızla artıyor. Tek belgeli taşımacılar Toplam bin 165 taşımacının 964 tanesi yani yüzde 82,8’i tek belge ile taşıma yapıyor. Geçen dönemde bu sayı 465 idi ve 907 taşımacının yüzde 51,3’ünü oluşturuyordu. Tek belgeli taşımacı sayısı 499 adet artarken, artış yüzdesi 107 olarak gerçekleşmiş. Tek belgeli 964 taşımacının 659’unda yani yüzde 68,4’ünde D2 belgesi var.
Geçen dönemde 465 tek belgeli taşımacıda 331 D2 belgesi vardı ve oran yüzde 71,2 idi. Birden fazla belgeli taşımacılar Tüm taşımacıların yüzde 17,2’sini oluşturan 201 çok belgeli taşımacı var. Geçen dönemle karşılaştırıldığında 442 olan sayının yüzde 54,5’lük azalışla 241 gerilediğini görüyoruz. Çok belgeli taşımacılar elinde toplam 173 adet D1, 175 adet D2, 31 adet B1 ve 37 adet B2 belgesi bulunuyor.
Turizm taşımacılığında artış daha fazla
2008’de yurtiçi taşıma yapmayan B1 ve B2’lerin de karşılaştırmaya alınıp alınmasına göre iki farklı değerlendirme yapılabilir. 2008’de B1 ve B2’lerin yurtiçi taşıma yapamamaları, 2010 da yapabilmeleri durumuna göre 2010’da tarifeli-tarifesiz, yurtiçi-yurtdışı taşıma yapan taşımacı sayıları bu denli arttı. Bu artış 223 taşımacı ile tarifesiz yurtiçi taşımacılıkta yüzde 32,7 ile en yüksek konumda bulunuyor.
Taşımacı başına otobüs sayısı artmadı. 2008 yılında 907 taşımacının elindeki toplam otobüs sayısı 17 bin 141 idi. Taşımacı başına düşen otobüs sayısı da 18,9 idi. Geçen iki yılda 907 olan taşımacı sayısı yüzde 28,4 artış ile bin 165 olurken, otobüs sayısı da yüzde 23,8 artış ile 21 bin 220’ye ulaştı. Taşımacı başına düşen otobüs sayısı da 18,3 oldu.
Taşımacı sayısı belge sayısından daha hızlı artıyor. İki yıl öncesinde bin 254 olan toplam belge sayısı yüzde 10 artış ile bin 380’e yükselirken, 907 olan toplam taşımacı sayısı yüzde 28 artış ile bin 165’e yükseldiği görülüyor. Taşımacılık alanında faaliyet gösteren belge sayısı kısmen, kişi sayısı ise önemli oranda arttığı da tespitler arasında bulunuyor. Bu artışlar sonucu turizm taşımacılığındaki taşımacı, belge ve otobüs sayıları tarifeli taşımacılıktakilerin iki katını geçiyor. Turizm taşımacılığındaki otobüs sayılarının bu dönemde yüzde 40’dan fazla artmış olması da dikkat çekici. İçinde bulunduğumuz yaz sezonunda daha da hızlı bir artış var.
Sonuçlar
İki yıl öncesinde 1254 olan toplam belge sayısı % 10 artış ile 1380’e yükselirken, 907 olan toplam taşımacı sayısı % 28 artış ile 1165’e yükselmiştir. Taşımacılık alanında faaliyet gösteren belge sayısı kısmen, kişi sayısı ise önemli oranda artmıştır. Bunun da sonunda kişi başına düşen belge sayısı 0,20 yani % 15 kadar azalarak 1,38’den 1,18’e düşmüştür. Önceden sayısı 465 ve oranı % 51,3 olan tek belgeli taşımacıların sayısı 964’e ve oranı %82,8’e yükselirken, sayısı 442 ve oranı % 48,7 olan çok belgeli taşımacıların sayısı 201’e ve oranı % 17,2’ye gerilemiştir.
Bunda taşıtların tek belgeye kaydının önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Üç ve dört belgeli toplam taşımacı sayısı 10 olup tüm taşımacıların % 1’inden azdır. Dolayısıyla çok belgeli taşımacıların genelde iki belgeli olduğu söylenebilir. Tüm belgelere sahip olan taşımacı sayısı sadece dört olup oranı sadece % 0,3 tür.
Toplam taşımacı sayısı artarken, tarifeli-tarifesiz ve yurtiçi-yurtdışı toplam taşımacı sayılarında da artış vardır. Ancak B1’lerin yurtiçi tarifeli taşıma yapma hali istisna tutulacak olursa sadece D1’ile yurtiçi tarifeli taşımacılığın artmadığı görülmektedir. Taşıtların tek belgeye kaydı genelde belge sayısının ve çok belgeli taşımacı sayısının azalmasına yol açmakla birlikte kötü olduğu kabul edilen ve kriz ortamında geçen iki yılda taşımacı sayısının önemli oranda artmış olması düşündürücüdür. Taşımacı sayıları ile birlikte otobüs sayıları da önemli ölçüde artmıştır. Buna rağmen otobüsteki artış taşımacı artışının gerisinde kaldığından, taşımacı büyüklüğünde az da olsa düşüş yaşanmıştır.
Bu haber TUYED sitesinden alınmıştır
Bu Haber 16.09.2010 - 09:53:35 tarihinde eklendi.
