Karadeniz ve cruise turizmi
Son yıllarda dünya ve ülkemiz turizm hareketleri içerisinde kruvaziyer turizmde çok hızlı gelişmeler olmaktadır.
2010 yılına kadar denize indirilmesi planlanan, tersanelere siparişleri verilmiş, yolcu kapasiteleri 2.500/5.000, yolcu kapasiteli 31 yeni geminin yatırım maliyeti 17,5 milyar dolardır. Bu yeni yatırımlar ve mevcut destinasyonların doyum noktasına ulaşmış olması nedeniyle kruvaziyer şirketlerinin yeni destinasyonlara acil ihtiyacı vardır.
Kuzey Amerikalılar’ın sadece % 15 kadarı cruise yapmış olup, önümüzdeki üç yıl içinde 41 milyondan fazla kişinin cruise tatili yapması beklenmektedir.
Royal Caribbean Cruise Başkan Yardımcısı Jo Rzymowska ise krize rağmen ciddi bir büyüme yakalayan cruise turizminin 2010 yılında da olumlu bir seyir izleyeceğini belirtti. Rzymowska, 2002'de 300 bin, 2008'de ise 700 bin İngilizin cruise seyahatine çıktığını ifade ederken 2010'da İngiltere cruise pazarının yüzde 6.5'lik büyüme ile 1.65 milyon yolcu kapasitesine ulaşacağı tahmininde bulundu.
Bugün için 80-150.000 USD yatak başı yatırım maliyeti olan kruvaziyer turizmin 60-150 USD arası yatak başı işletme gideri vardır.
Kruvaziyer gemi yolcularının limanlardaki harcamalarının yüksekliği ise bu pastadan pay almanın önemini açıkça ortaya koymaktadır. Kruvaziyer gemilerin uğradığı limanlara getirisi ise şöyledir:
3.000 yolcu kapasiteli bir gemi, 20 hafta süresince her hafta uğradığı limana 1,1 – 1.48 milyon USD gemi giderleri için, 7,2 milyon USD da yolcuları tarafından bırakmaktadır.
Yani 10 gemi kapasiteli bir liman, 20 hafta boyunca her hafta bu tür gemilere hizmet verdiği takdirde – ki bu da 200 gemi demektir- 11,0 – 14,8 milyon USD liman masrafları olarak gelir temin etmektedir. 72.0 milyon USD da gelen yolcuların o limana bıraktıkları paradır.
Aralık 2009 tarihinde Marmaris’e gelen MSC Splendida adlı kurvaziyer gemi de Marmaris Cruise Port tarafından sonuçları açıklanan araştırmaya göre ankete katılan yolculardan %82'si tekrar Marmaris'e gelmek istediğini belirtiyor.
Anket sonuçlarına dayanarak yürütülen tahminlere göre Marmaris'e düzenlediği iki seferde ilçe ekonomisine sağladığı katkı şu şekilde oldu:
Yerel ekonomiye katkısı
• İki seferde gelen toplam yolcu 6055
• Gemiden şehre inen tahmini yolcu 5000
İki seferde toplam gemi personeli: 2667
Gemiden şehre inen tahmini personel: 1750
Limanlar, fiziki alt yapılarını; hem gemi sayısındaki artışı, hem de gemi boyutlarındaki büyümeyi karşılayabilecek şekilde geliştirmek zorunda kalacaklar, servis kalitesi ve güvenlik konusunda operatörlerin gereksinmelerini karşılayacak standarda ulaşmak artarak daha önemli bir hale gelecektir.
Yunanistan’ın tüm davetlerine rağmen kruvaziyer şirketleri İstanbul ve St. Petersburg’ Home Port (Ana Liman) ilan ettiler. Çünkü Karadeniz ve Doğu Akdeniz Kurvaziyer turizme açılması planlanan en önemli yeni rotalardır. 15.07.2008 tarihinde dünyanın en modern gemilerinden birisi olan AZAMARA QUEST isimli gemi 620 Amerikalı yolcusu ile 15.07.2008 tarihinde Sinop limanına demirledi. 2008 yılında bu geminin Sinop turları devam edecektir. 2009 yılında ise bir kruvaziyer şirketi Sinop’u programına almış ve AZAMARA QUEST, BRAEMAR, BLACK WATCH VE ALBATROS adlı gemiler ile 19 tur yapacaktır. Diğer kruvaziyer şirketleri de Karadeniz’i rotalarına aldılar. Program çalışmaları devam ediyor.
.
Bu gelişmeleri doğal olarak çok yakından izleyen kruvaziyer şirketlerin üst kuruluşu SEATRADE CRUISE SHIPPING CONVENTION’ı Mayıs 2009 tarihinde İstanbul’da bir fuar ve konferans düzenleme kararı almış ancak ekonomik kriz nedeniyle bu konferans ertelenmiştir.
Dünya turizm hareketindeki bu gelişme; ülkemiz, Karadeniz kentlerimiz ve tüm Karadeniz ülkelerinin turizm olgusunu çok önemli bir biçimde etkileyecektir. ANCAK KARADENİZ KENTLERİMİZDE VE DİĞER KARADENİZ ÜLKELERİNDE SÜRATLE KURVAZİYER TURİZME UYGUN EN AZINDAN İLK AŞAMADA BASİT BİR BİÇİMDE DE OLSA ALT YAPININ HAZIRLANMASI KAÇINILAMAZ BİR ŞARTTIR.
Peki neler yapılmalıdır?
1) Karadeniz ülkeleri; taşıdıkları bayraklar ile kruvaziyer gemilerine ulusal ve uluslararası düzeyde hangi denizcilik kurallarını uygulayacaklardır? Bu kurallarda bir standart nasıl sağlanabilir?
2) Kruvaziyer gemilerine uygulanacak liman hizmetleri ve ücretlerde limanlarda verilen hizmet çeşitleri esas alınarak nasıl bir standart sağlanabilir?
3) Karadeniz’de kurvaziyer turizm hareketinin gelişmesi için başlangıç yıllarında yakıt ve liman ücretlerinde bir teşvik sistemi kurulabilir mi?
3) Hemen hemen tüm dünya ülkelerinden gelecek bu gemi yolcularına Karadeniz ülkeleri arasında vize v.s. diğer işlemlerinde nasıl bir standart sağlanabilir?
4) Bir ara limanda geminin kalış süresi gündüz yaklaşık 6/10 saattir. Bu sınırlı zaman içersinde; gerek gemi ve gerekse yolcuların karaya çıkışlarında uygulanacak kural ve işlemler çok çabuk bir biçimde nasıl yapılabilir?
5) Yolcular bu sınırlı zamanda gezilecek görülecek, tarih, kültür ve doğa güzelliklerine nasıl ulaşabilir ve rehberlik hizmetleri ve standardı nasıl sağlanabilir?
6) Ara ikmal merkezleri vs. gibi diğer iş ve işlemler kısa zamanda nasıl düzenlenebilir.
Karadeniz’in kapısı İstanbul Boğazıdır, Ev sahibi Türkiye’dir. Bu nedenle Türkiye’nin ev sahibi sıfatı ile;
Bu soruların cevaplarının bulunması ve Karadeniz’e ve Karadeniz İnasanı’na yepyeni bir boyut getirecek Kurvaziyer rotalarının ve alt yapının oluşturulması için Karadeniz ülkeleri üst düzey ve yetkili, ilgili kamu ve mahalli idare görevlileri, hizmet alacak kurvaziyer şirket üst düzey yetkilileri ve sektörün katılımı ile Türkiye’de ve Ulaştırma ve Kültür ve Turizm Bakanlıklarımızın katılım ve kabul buyrulursa sayın Cumhurbaşkanımızın katkıları ve katılımı ile yapılacak bir toplantıda ivedilik ve öncelikle tartışmaya açılmalıdır.
Ne zaman mı, yarın hatta yarın bile çok geç. Hemen bugün,
Av. Artun ÇAĞLAYAN
Bu Makale 28.02.2010 - 18:14:55 tarihinde eklendi.
