Malum turizm sektörü dünyadaki en küçük gündem ve gelişmelerden etkilenmektedir.
En önemli etkenler hava şartları, savaş ve çatışmalar ve politik gelişmelerdir. Son elli yıldır alışkın olduğumuz süregelen uluslar arası politikaların ve düzenlerin, 2011’de beklemediğimiz bir şekilde hızlı olarak geliştiğini görünce kendimizi 2012 sezonuna hazırlamamız gerektiği de anlaşılıyor.
Beklemediğimiz bir şekilde ve hızlı tabirini kullandım, çünkü kim derdi ki 15 yıl önce; Kaddafi devrilecek, halkı tarafından linç edilecek, Mısır’da Hüsnü Mübarek devrilecek, Suriye karışacak ve iç çatışmalar artacak, Avrupa ciddi bir ekonomik krize girecek… Avrupa ekonomik krizdeyken Türkiye’nin kredi notunun yükselmesi, İsrail ile restleşilmesi ve ülkemizde de güçlü kimliklerin yargılanıp hapse girecek deseler kim inanırdı? Bu tür değişkenleri daha saymak mümkün. Dünyada ve ülkemizde merkez taşlar yerinden oynadı ve hala da oynamaya devam ediyor.
Tabi camiamız ile kendi bakış açımla ve araştırmalarımla paylaşmak istediğim bu konular önemli ki, bilindiği gibi tüm turizmciler gelecek yıl bütçelerini bir yıl önceden yapar ve kontratlar imzalanır, satışlara çıkılır hazırlıklar yapılır, yatırımlar yapılır.
2011 yılındaki Dünya ve Türkiye geneli yaşanan bu kadar hızlı olaylardan sonra gelecek yılı etkileyeceğini düşündüğüm başlıca maddeler;
1. Alkol, akaryakıt ve elektriğe gelen zamlar,
2. Otadoğunun şekillenmeye devam etmesi,
a. Libyada liderlik çatışmalarının başlayabileceği öngürüsü
b. Mısır – İsrail ilişkileri
c. Suriye iç çatışmalarının PKK terör örgütüne yansıması
d. İsrail – Türkiye ilişkileri ki yine PKK terör örgütüne ciddi yansıması öngörüsü
e. İran – Türkiye ilişkileri ki füze kalkanı projesinden dolayı İran’ın karşı tutumu
3. Avrupa’da ve dünyada yaşanan ekonomik krizin daha da yükselmesi
4. PKK terör örgütünün gittikçe artan eylemlerinin ülke genelinde turizm sezonuna yansıma öngürüsü
5. Meclis anayasa görüşmelerinin neredeyse tüm ülke politikasını kapsaması
6. Meclis anayasa görüşmelerinde genel af, Ergenekon ve Öcalan pazarlığı
7. İklim değişikliğinin gittikçe artması ki 2011 yılında kış geç çıktı ve erken geldi.
8. 2012 kıyamet senaryoları ki artan doğa olayları
9. Internette gittikçe yayılan geri sayım sayaç senaryoları
Her gün daha da globalleşen dünya artık öyle bir hale geldi ki en küçük bir siyasi ya da ekonomik gelişme, toplamı etkileyebiliyor. Siyasi hareketler yetmiyormuş gibi, Rus halkının da yakından takip ettiği kıyamet senaryoları da önemli. Öyle ki bazı alim ve bilim adamlarının insanlığa stok yapın paranızı harcamayın çağrıları üzerine insanların el altından kendilerini buna hazırlamaya başladıkları da hissediliyor. Para artık dünyada da yastık atına giriyor. Micheal Jackson’ın 2012 geriye dönüşü olmayan büyük olayların yaşanacağı bir yıl olacak demesinin ardından öldürüldüğü yine internet gazetelerinde dönen haberlerdir. Devlet ekonomi bakanımızın da olası bir ekonomik krize karşı kendinize hazırlayın sözünü de unutmamak lazım.
Gittikçe krize giren dünyada ülkemizin yükselen güven grafiğini de etkilemeye çalışan doğal olarak dış etkenler de olmaktadır. Fakat en önemlisi de son aylarda artan terör olaylarıdır ki yine meclis gündemini ciddi kapsamaktadır.
Bilindiği gibi bu yıl her şey seçimle başladı. Önce CHP’nin protestosu ve çözümü, ardından BDP’nin protestosu küçük gibi görünse de akabinde çözümü uzaması ve PKK terörünün alevlenmesinde bahane olması düşündürmeye başladı. Avrupa ve Rusya basınında Türkiye PKK olaylarını yavaş yavaş izlemeye başladık. Son verilen 24 şehidin ardından da ülke olarak spor, sağlık, turizm ve tüm alanlarda tepkimizi gösterdik. Bu tepki gittikçe de büyüyor. Öyle ki ordumuzun da, devlet büyüklerimizin de artık daha güçlü bir şekilde kuzey ırak, Suriye ve israilin üzerinde durduğunu da hissetmekteyiz. Son operasyonun büyüklüğü gün gelip kuzey rak, iran, Suriye ve israilin tepkisini çekebilir. Şu sıralar devletimiz de Suriye ile o kadar çok ilgili ki amerikanın da önünü açtığını görüyoruz.
Fakat üstünde durmaya çalıştığım konu şu sıralar meclis ik açıldıktan sonra gündeme aldığı anayasa çalışmalarında bizlere yansıtılmayan bazı pazarlıkların döndüğü de bir gerçek. Bunların en başında genel af konusudur. Hem amerikanın baskısı, hem BDP’nin baskısı, hem de türkiyedeki genel mahalle baskısını, şartların da hazırladığı bir gerçektir. Şartlar bütçe açıklığının giderilmesi için yapılan zamlarda acaba şu ana kadar toplam 117000 kapasiteli hapishanelerin 140000 kişi ile dolu olmasının verdiği maliyeti devletin nasıl bir çözüm öngöreceği de merak konusudur. Yargıtaydaki biriken 1800000 dosyayı da hızlandırmak için daire sayılarını arttırıp kadro açmaları ve yeni hakimler almalarıyla % 10’luk hapis cezalarını da üzerine eklersek hapishanelerdeki durumu şimdilik tutuklular için onayladıkları tutukluluk süresindeki indirim ile serbest denetimlik yasasının da çözemeyeceği aşikar. Serbest denetimlik yasasıyla bir anda 40000 kişi boşalan hapishaneler tekrar doldu. Yargıtaydaki dosyaları da sayar isek ve he 4 yılda bir af çıkan bu ülkede 9 yıldır af çıkmamasıyla herkesin atladığı yegane bir sorun gibi görünmektedir.
Tüm bu terör olaylarının ve siyasi çekişmenin temelinde hapishanelerde yatan generaller, gazeteciler, politikacılar ve siyasi suçlulardır. Farkındaysanız PKK terörü hemen Hatip Dicle’nin vekilliğinin düşürlmesi ve hapse gönderilmesiyle başlamıştır. Üstüne Öcalan’ın da ev hapsinin istenmesiyle tırmandırılmıştır.
27 haziranda DYP genel başkanı ve bazı gazetecilerin yaptığı açıklamada devletin meclisin açıldıktan sonraki gündeminde gizli bir af olduğu ve adına helalleşme ya da milli bir barış ilanıyla genel af yasasının çıkarılacağı belirtilmekteydi. Tabi hapis yatan bunca önemli isimden sonra da kimsenin buna ses çıkaramayacağı ve kabullenileceğini, halkı da şimdiden buna hazırlamaya çalışıldığı belirtmişlerdir.
Af konusunda Devlete ve tüm mağdurlara hak veriyorum elbette. Af iyi bir şey değil ancak bu ülkede her 4 yılda bir af çıkmasıyla insanların suç işlemesi de adeta teşvik edilmiştir. Ben inanıyorum ki son çıkacak bir aftan sonra bu kadar uzun süren bir zaman ve af yok diye direnen başbakanımızı sanırım artık herkes daha çok ciddiyete alarak suç işleme oranları da düşecektir. Fakat merkezde anayasa hazırlığında diğer partilere de ihtiyaç duyulduğu için herkesin gündeminde olan bu genel af durumunu iyice düşünüp çözmelerinin gerektiğine de inanıyorum. Öyle ki gittikçe tansiyonu yükselten terör hadiselerinin turizmi de etkileyeceği kaçınılmaz olduğu gibi genel maliyetleri de düşürmek için uğraş vermeleri yaptıkları zamlardan daha öncelik olduğu da bir gerçektir. Veya en azından 5 yıla kadar olan suçları para cezasına da çevirebilirler. Az bir meblağ tutmuyor. 2 yıl sadece 14400 TL tutmaktadır. Para cezası da bir cezadır. Bu kadar adamı cezaevlerinde boşuboşuna besleyip, çalıştırıp üstüne bir de para vereceklerine, cezayı paraya çevirip kar elde edebilirler.
Bu yazımda merakla beklenen bu kadar çok senaryolarla iç içe olan dünyamızda kendi sektörümüzü bu saydıklarım nasıl etkileyebilir diye düşünebilirsiniz? Maalesef Turizm öyle bir sektör ki tamamen politika ve siyasete bağlı diyebiliriz. Bu yıl dünya politikası gereği kuzey Afrika uçaklarının yönü hep antalyaya dönmedi mi? Kuzey Afrika ülkeleri bir anda karıştı, peki Türkiye nereye doğru gidiyor? Devletimize güveniyoruz ancak etki edecek bazı olayların tansiyonunu daha fazla yükseltmemek gerekir diye düşünüyorum. Bir anda uçaklar bizi terk edebilir de…
Belki turizm sektörü devletimizin diğer sektörler arasında düşündüğü en son sektör olabilir. Ancak tüm Avrupa ve Afrika ülkelerinde kriz ve devrim hadiseleriyle ülkemiz bir anda güven kazanıp tüm turist uçak yönleri dönebildiyse bunu da kendi ülkemiz adına bir gurur olarak düşünmemiz lazım. Yani Turizm bir ülkenin güven düzeyi göstergesidir.
