Turizm sektörünün her alanını derinden etkileyen Covid-19 pandemisi, kaçınılmaz olarak MICE alanını da vurdu. Tükiye MICE turizminin önde gelen şirketlerinin temsilcileri; yaşanan sürecin sektöre etkileri, alınması gereken önlemleri sektörün bundan sonra nasıl bir değişim içinde gireceği ve sektörün ne tür desteklere ihtiyaç duyduğu gibi başlıklarda TurizmGüncel’e değerlendirmelerde bulundu.
TurizmGüncel - Özel
İstasyon MICE’ın sahibi Murat Baytaş, Figür Kongre Genel Müdürü Ali Kadir İzberk, Alkaş’ın genel müdürü Yonca Aköz, Scale MICE yönetim kurulu başkanı Selçuk Boynueğri ve Q Event yönetici ortağı Yuncay Nural kişi başı harcamanın en yüksek olduğu MICE turizmiyle ilgili TurizmGüncel’e değerlendirmelerde bulundu. Sektörün zor durumda olduğu konusunda büyük oranda ortaklaşan ve desteğe ihtiyaç olduğunu belirten MICE temsilcileri, pandemi sonrası sektörün nasıl şeklleneceğine ilişkin de görüşlerini paylaştı.
Murat Baytaş: Pandemi MICE alanı için bir fırsat
İstasyon MICE’ın sahibi ve Uluslararası Kültür ve Sanat Etkinlikleri Derneği Başkanı Murat Baytaş, pandemi sürecinin MICE turizmi için aslında bir fırsat olduğunu belirtiyor. Kongre turizmi yapanların bundan önce ezbere, plansız, heyecanlı ve ayağı yere basmayan bir turizm yaptığını ifade eden Baytaş, ‘’Pandemi ile birlikte ezberler bozuldu. Dünya genelinde sadece süre kaybı yaşandı. NICE turizmindeki anlayışın değişmesi gerekiyordu. Bundan sona ayağı yere basan işler yapılabilir. Mevcut ‘yeni normal’ değişecek ve eski normale döneceğiz, hayat eski düzenine kavuşacak.’’ dedi.
‘’Ciddi bir bilinsizlik vardı’’
Türkiye’de MICE turizmi henüz toparlanmadan pademinin patlak verdiğini kaydeden Murat Baytaş, ‘’Türkiye’de MICE sektörü henüz toparlanmamıştı ama ciddi bir bilinçsizlik de vardı. Kuşadası’na büyük bir kongre merkezi yapıldı. Orada temalı kongreler yapılacaktı. Ancak daha o faaliyete geçmeden Antalya’y büyük bir kongre merkezi yapıldı. KOMER’in şu anda ne olacağı belli değil. Orayla ilgili harika planlamalar vadı.’’ diye konuştu.
Baytaş, MICE turizminin desteğe ihtiyacı olup olmadığı konusunda ise şunları söyledi:
Ben acente olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlıyım ama destek alacağım yer orası değil. Benim destek alacağım yer diğer bakanlıklar. Bu nedenle Turizm Bakanlığı’ndan destek istememin bir anlamı yok.
Turizm sektörüne Fiskobirlik modeli önerisi
‘’Acentelerin tanıtım ve pazarlama konusunda kullanabileceği kaynaklar var. Bununla ilgili en güzel örnek, geçmişte Fındık Tanıtım Grubu’nun tanıtımlarda kullandığı kaynak. Bilindiği üzere Türkiye İhracatçılar Meclisi, ihraç edilen ürünlerden belirli bir oranda tanıtım vergisi alıyor. Fındık ihracatçıları, kudukları bir konsey aracılığıyla fonda, (fındık ihracatı kaynaklı) biriken parayı reklamlarında kullandılar. Zihinlerde aganigi-naganigi olarak yapılan fındık reklamlarının finansmanı buradan sağlandı. Bu iş için Bakanlığın anlaştığı reklam şirketiyle anlaştılar ve fondaki parayı kullandılar. İl özel idareleri, belediyeler, kalkınma ajansları gibi birçok kurumun tanıtım bütçesi var. Bunlar ortak bir havuzda toplanabilir. Fuarlarda herkes kendine ayrı stant kuracağına ortak bir stant kurulur, kalan parayla başka fuarlara katılım sağlanır. Şu anda otelci otelciyi, acenteci acenteciyi üşünüyor. ’’
‘’Ekim sonunda başlayabilir’’
Uluslararası etkinlik turizminin ekim sonunda başlamasının mümkün olduğunu belirten Baytaş, ‘’Şirket olarak bizim hazırlığımız var. Yürüttüğümüz projelerimiz bile var. Yeter ki birlikte olalım, imkanları doğru değerlendirelim. Devlet mevzuatındaki paraları bize özel nasıl değerlendirebileceğimiz konusuda bir akil heyet kuralım.’’ ifadelerini kullandı. 
Ali Kadir İzberk: Etkinlik tarafı daha hızlı başlaycaktır
Figür Kongre Genel Müdürü Ali Kadir İzberk ise, MICE sektörünün tamamen kontak kapattığını belirtti. Şu anda hiçbir teklif alamadıklarını kaydeden İzberk, ‘’etkinlik tarafında işe başlanmadığı için belirsizlik var. Pandemi biter hayat normal dönerse onların işleri başlayacaktır. Çok büyük etkinlikler hemen başlamayacak. Büyük etkinlikler küçük gruplarla yapılacak, yurt dışı grupları da yüzde 50 azalcaktır.’’ dedi.
‘’Bizimle ilgili herhangi bir adım atılmadı’’
Kongre tarafında ise durumun tamamen farklı olduğuna dikkat çeken İzberk, ‘’Turizm gelirlerinin yüzde 5’i MICE segmentinden geliyor. Bakanlığın destekleri ise daha çok otellere ve tur operatörlerine yönelik. Bizimle ilgili herhangi bir adım atılmadı, açıklama yapılmadı. Zorluklar yaşıyoruz.’’ diye konuştu.
‘’Sağlık Bakanlığı’nın açıklaması bekleniyor’’
Kongre tarafında sektörün Sağlık Bakanlığı’ndan gelecek açıklamayı beklediğini belirten Ali Kadir İzberk, ‘’Tıp kongrelerinde sponsorların katılımına ve değer aktarımına, Sağlık Bakanlığı’na bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu onay veriyor. Bu kurum onay vermeden kongre yapamazsınız. Yapsanız da sponsorsuz yapasınız. Kuruma sorduğumuzda, Sağlık Bakanlığı’ndan onay bekledikleri cevabını alıyoruz.’’ ifadelerini kullandı.
Türkiye’de normalleşmeye geçildiğini ancak bu konuda tarih verilmediğini söyleyen İzberk, Sağlık Bakanlığı’nın ‘yapamazsınız’ dediği anda en az 100 tane kongre acentesinin daha derin bir krize gireceğini ve ciddi bir istihdam kaybının yaşanacağını belirti.
‘’2020 tıp kongreleri için yoğun talep var’’
Tıp kongreleri anlamında derneklerin 2020 için ciddi bir talebinin olduğu bilgisini veren Ali Kadir İzberk, ‘’Tıp derneklerinin başka gelir kaynağı yok. Kongrelerden elde ettikleri gelirleri yıl içindeki bilimsel toplantılara, asistan burslarına, hastanelerdeki bölümler için cihaz alımlarına, yurt dışına yatılı öğrenci göndermede kullanıyorlar. Bu dernekler 2020 kongrelerini yapamazlarsa 2021 için de adım atamazlar, eğitimlerini sürdüremezler. Türkiye’deki kongrelerin yüzde 70-80’i tıp kongreleri.’’ dedi.
‘’İşten çıkarılmayan personel için SGK prim affı getirilmeli’’
Uluslararası kongre anlamında bu yıl bir şey beklenmemesi gerektiğinin altını çizen İzberk, ‘’Kısa çalışma ödeneği ve SGK primlerinin ötlenmesi dışında bir destek alamadık. Hiç değilse işten çıkarılmayan personel için SGK prim affı getirilmeli. O zaman kimse personelini işten çıkarmaz. Ama bu sağlanmazsa sektörde çok ciddi istihdam kaybı yaşanabilir.’’ şeklinde konuştu. 
Yonca Aközer: Sektör online tarafa kayıyor
Türkiye’nin önde gelen etkinlik şirketlerinden Alkaş’ın genel müdürü Yonca Aköz ise, MICE turizminde pandemi ile birlikte online mecraya doğru bir kayış olduğuna dikkat çekiyor. Aközer, ‘’MICE alanının online’a doğru kaycağını düşünüyorum. Online ve offline ikisi bir arada gidecek. Örneğin şu anda 1000 kişilik kongre yapabilir misiniz? Bu durumda 200 kişi kongreye katılacak, geri kalanı da kongreyi online olarak takip edecek. Online’ı reddedemezsiniz. Çünkü pandemi bir anda bıçak gibi kesilmeyecek. Bu nedenle işin dijital dönüşümünü de düşünmeliyiz.’’ dedi.
‘’Başka gelir alanları yaratmalıyız’’
İş hayatının devam edebilmesi için MICE turizminin var olmaya devam edeceğine dikkat çeken Yonca Aközer, ‘’Online’ın ağırlığının artması ile birlikte etkinlikler daha uygun ütçelerle yapılacak. Bu nedenle bu işi yaparken başka gelir alanları yaratmalıyız. Yani sektöre değer katmalıyız ve bunu da sektör olarak hep birlikte yapmalıyız.’’ diye konuştu.
‘’Tüm destinasyonlar sıfırlandı, Türkiye bunu avantaja dönüştürebilir’’
Şu ana dünyanın hiçbir yerinde MICE turizmi yapılamadığını ve bu anlamda tüm destinasyonların eşitlendiğini ifade eden Aköz, iyi bir pazarlamayla Türkiye’nin bunu avantaja dönüştürebileceğini belirtti. Aköz, ‘’Türkiye’ye gelecek olan potansiyelle iletişimimizi kaybetmemeliyiz. Online bu noktaya geldikten artık isanlar sırf bir kongreye katılmak için bir yerden bir yere gitmek istemiyor. Dolayısıyla kongre turizmini ülkemizin kültür, tarih, gastronomi gibi değerleriyle harmanlayarak pazarlamalıyız. Bizim en büyük sorunumuz, sahip olduğumuz değerlerin farkında olmamamız.’’ şeklinde konuştu.
‘’Sektörün aktörleri destek talebini birlikte oluşturup iletmeli’’
Yonca Aköz, MICE turizminin desteğe ihtiyacı olup olmadığı konusunda ise, ‘’Ben her zaman MICE turizmine özel bir destek olmasından yanayım. Ama bu desteği kongre turizminin aktörleri bir talep haline getirip iletmeli. Sadece desteği bekleyen bir konumda olmamalıyız. İstediğimiz şeyleri bütüncül bir talep haline getirip ilgili kurumlara iletmeliyiz.’’ değerlendirmesini yaptı. 
Selçuk Boynueğri: MICE segmenti negatif ayrıştı
Yeni tip Covid 19’un yarattığı derin şoku diğer sektörler gibi turizm sektörünün de atlatamadığını belirten Scale MICE Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Boynueğri, ‘’Toplantı ve etkinlenlik endüstrisi ise en büyük iptali yaşayan ve maalesef en geç toparlanacak turizm segmenti olarak diğer turizm çeşitlerinden negatif ayrışmaktadır.’’ dedi.
Selçuk Boynueğri, değerlendirmelerine şu sözlerle devam etti:
‘’2020 yılı tamamen kaybedilmiş görünüyor’’
Normalleşeme girişimlerine rağmen Kurumsal hiçbir toplantı, kongre ve etkinlik için olumlu bir sinyal alınamamaktadır. Bir başka ifade ile 2020 yılı maalesef tamamen kaybedilmiş gorunuyor.
Ön çalışmaları en az 6 ay süren orta büyüklükteki uluslararasi toplantılar için birincil şart olan uçuşların netleşmesi ve karar verici kurumların COVID-19 un yarattığı psikolojik eşiği de geçmesi gerekmektedir.
‘’Sorumluluk duygusu kurumları ciddi şekilde etkiliyor’’
Bireysel karar alarak seyahate, sinemaya, tiyatroya veya bir AVM’ye gitmenin sorumluluğu kendimize aitken; ulusal veya uluslararasi bir kongre, toplantı veya etkinliğe katılmanın sorumluluğu kurumları ciddi şekilde etkiliyor. Kurumların çoğu yeni normale evden calışma ile geçiş yapmaya hazırlanırken, fiziksel mesafe kuralına uyarak bir toplantı yapmaları pek kolay görünmemektedir.
‘Dijital toplantılar artık kalıcı hale gelecek’’
İlaç veya aşı bulunana kadar, yetişmiş insan kaynağının kaybedilmemesi icin mutlaka desteklenmesi gereken turizm segmenti toplantı, kongre ve etkinlik sektörüdür. Çözüm bulunduktan sonra fiziki toplantılarda hızlı bir hareket başlayacaktır ama dijital katılımla destekkenecek olan hibrit toplantılar artık kalici olacaklardır.
Tuncay Nural: En çabuk krize giren ama en geç toparlanan sektör
Q-Event yönetici ortağı Tuncay Nural ise, MICE sektörünün genel olarak her türlü krizden en çabuk ve en çok etkilenen aynı zamanda düzelen zorlu bir segment olduğuna dikkat çekti.
Türkiye MICE sektörünün daha önce yaşanan Gezi olayları, terör saldırıları ve darbe girişimi, farklı ekonomik-siyasi gelişmeler nedeniyle zaten darbe aldığını ifade eden Tunay Nural, pandemi sonrası sektörün tamamen kontak kapattığını hatırlattı.
''Sektörün radikal ve geri dönüşsüz olarak yok olacağını söyleyenler de var ama...''
''Sektörde artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı, bir yandan taleplerin ciddi şekilde azalacağı, diğer yandan hali hazırda elde kalan taleplerin ciddi oranda dijitalleşeceği konuşuldu, konuşuluyor.'' diyen Nural, hatta MICE segmentinin radikal ve geri dönüşsüz bir biçimde yok olacağına dair görüşlerin de bulunduğunu ifade etti. Nural, ''Fakat biz bu kadar umutsuz değiliz. Evet, şu an yaşadığımız pandemiyi MICE tarihinin en büyük krizi olarak kabul ediyoruz fakat etkinlik yapma ihtiyacı var olduğu sürece, ki bu ihtiyacın son bulma ihtimali bizce yok, taleplerin yavaş yavaş geri döneceğini ve krizlere olan tanışıklığımız ve de yüksek bağışıklığımızın da yardımıyla ayakta kalıp yolumuza devam edeceğimizi öngörüyoruz.'' diye konuştu
''Son 1 aydır yavaş yavaş hareketlenme var''
İçinde bulunulan son 1 ay içersinde bu öngörülerinin gerçekleştiğine şahitlik ettikleri günler yaşadıklarını kaydeden Nural, ''Aldığımız haftalık talep sayısında küçük artışlar var. Bu taleplerin bazıları ise sonuçlanmaya çok yakın noktalara geldi. Hatta bunlardan bir tanesi 18-22 Haziran tarihine Bodrum Lujo’ya konfirme oldu. Ezcümle vaka sayılarında artış olmazsa yavaş yavaş hareketlenmenin artarak devam etmesini bekliyoruz.'' dedi.
Firmalarla olan çalışmalarında dijital çözümlerin firmaların ihtiyaçlarını karşılayamadığını gördüklerini kaydeden Tuncay Nurol, sektörün ihtiyaç duyduğu desteklere ilişkin ise şu noktların altını çizdi:
''KÇÖ 1 yıl uzatılmalı, vergi muafiyeti ve uygun kredi imkanı sağlanmalı''
''Sektörümüzde çok küçük kıpırdanmalar var fakat yukarıda da bahsettiğim gibi yaşanan olumsuzluklardan tam toparlanmaya geçiş MICE sektöründe diğer sektörlere nazaran çok daha uzun sürüyor. Bu sebeple mahiyetini başlangıçtaki şekilde muhafaza edip, hatta daha da güçlendirip kısa çalışma ödeneğinin (KÇÖ) en az 1 yıl daha uzatılması istihdamı destekleme noktasında bizler için çok önemli.
Bunun dışında belli sürelerde olmak kaydıyla özel vergi indirimleri ya da vergi muafiyetleri de sektörün nefes almasına fayda ve destek sağlayacaktır.
Son olarak uygun kredi imkanları yaratılması da sektörün ayakta kalması için büyük önem arzediyor. Bu aşamada genel beklentilerimizi bu şekilde ifade edebilirim.''
Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.
www.turizmguncel.com internet sitesinde yayınlanan yazı, haber, video ve fotoğrafların her türlü hakkı Turizm Güncel A.Ş.’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Copyright © 2018 - Tüm hakları saklıdır. Turizm Güncel
Tasarım & Yazılım Altyapısı DataNet Bilgi Teknolojileri
