Dünyaca ünlü otelcilik portalı Türk otelcilik sektörünü masaya yatırdı

 

Türkiye turizmi, tarihinin en sıkıntılı süreçlerinden birini geçiriyor. Rusya ile yaşanan kriz en fazla Antalya’yı vururken, terör saldırıları başta İstanbul olmak üzere talebin büyük ölçüde düşmesine sebep oluyor. Turizmcilerin, kayıp beklentileri değişiklik gösterse de, 2016 yılında sektörün 8 milyar dolar civarında kayıp yaşayabileceği belirtiliyor. 
 

Otelcilik sektörü odaklı yayın yapan ABD’li haber sitesi Hotel News Now, Türkiye otelcilik sektörünün durumunu masaya yatırdı. Haberde, terör saldırılarının, Rusya ile yaşanan gerilimin ve mülteci krizinin sektörün üzerindeki etkileri değerlendirildi. 
 

Haberde, Hükümet tarafından sektöre dönük açıklanan kredi desteği de masaya yatırıldı. Turizm sektörünün, bankalarda 17 milyar dolarlık kredisi bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, Resmi Gazete’de yayımlanan bir yönetmelik ile bankalarca turizm sektörüne kullandırılan kredilerin yeniden yapılandırılmasına ilişkin bir düzenleme daha yaptı. Buna göre bu yıl sonuna kadar bankalarca turizm sektöründe kullanılmak üzere kullandırılan ve ikinci grupta sınıflandırılan krediler ve diğer alacaklar iki defa ile sınırlı olmak üzere yeni sözleşme koşullarına bağlanabilecek. Yeni sözleşme koşullarına bağlanan krediler ve diğer alacaklar, toplam alacak tutarının yüzde 10'unun geri ödenmiş olması koşuluyla birinci grup krediler ve diğer alacaklar içerisinde yeniden sınıflandırılabilecek.
 

Aynı düzenlemeye göre, bankalarca turizm sektörüne kullandırılan krediler ve diğer alacaklar dışında üçüncü, dördüncü veya beşinci grupta sınıflandırılan kredilere ve diğer alacaklara ilişkin olarak bankaya olan ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmemesinin geçici likidite sıkıntısından kaynaklanması halinde, borçluya likidite gücü kazandırmak ve banka alacağının tahsilini sağlamak amacıyla gecikmiş faizler de dâhil olmak üzere krediler ve diğer alacaklar, belirlenen usul ve esaslara uyulmak kaydıyla, gerektiğinde ilave kredi açılmak suretiyle üç defayla sınırlı olmak üzere yeniden yapılandırılabilecek ya da yeni bir itfa planına bağlanabilecek.

 

 

HNN’nin görüşlerine başvurduğu Oyak Yatırım Kurumsal Satış ve Araştırma Başkanı Alpay Dinçkoç, sektöre dönük desteği değerlendirdi. Düzenlemeyi ‘kolayca kontrolden çıkabilecek bir duruma karşı geçici bir önlem’ şeklinde niteleyen Dinçkoç, ‘’Uygulama geri dönüşü olmayan kredilerin azaltılmasını amaçlıyor. Şu anda mesele bir nakit akışı problemi’’ şeklinde konuştu. Bankaların bu kredilere dair harekete geçmesi durumunda pek çok işletmenin iflasa sürükleneceğini de belirten Dinçkoç, desteklerin şu noktada Rusya gerilimi ve terör saldırılarından en fazla etkilenen bölgeler olan Antalya ve İstanbul’a odaklanması gerektiğini ifade etti. 

 

 

BDO Hospitality Consulting Yönetici Ortağı Mehmet Önkal ise, bu kredilerin sermaye yatırım kredileri değil kısa dönemli işletme sermayesi kredileri olduğunun altını çizdi. Sektörün içinde bulunduğu durumun, 2017 yılının sonuna kadar etkilerini sürdüreceğini söyleyen Önkal, ‘’Bu destekler sürdürülebilir değil. Bir borcun ödemesini kaç kere erteleyebilirsiniz ki? Bu kriz, sektörün yaşadığı diğer krizlerden çok daha uzun sürecek.’’ şeklinde konuştu.  

 

 

Öte yandan, HNN’nin görüşüne başvurduğu uzmanlar, borç yükü ağır olmasına rağmen, kredilerin yalnızca birkaç bankada toplanmasının pozitif bir faktör olduğu görüşünde birleşiyor. HNN, bu durumu ‘’Sorun genel olarak yerel bir problem ve tüm oteller ve turizm şirketleri aynı gemide’’ şeklinde değerlendiriyor.  
 

Önkal’a göre ise, konaklama sektörünün kredi borcu o kadar da yüksek değil. ‘’Yatırımların çoğu özkaynaklar ile yapılmış durumda.’’ diyen Önkal, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

 

‘’Oyunda yer alan çok az sayıda banka var. Körfez ülkelerinden, Asya’dan ve Türki Cumhuriyetler kaynaklı yatırımlar da olsa da, bu oran oldukça düşük.’’ 

 

HNN’nin görüşlerine başvurduğu bir diğer uzman olan Reha Medin Commercial Yönetici Ortağı Kaan Bozdemir de,  Türkiye’nin çok sıkıntılı bir süreçten geçtiğini ifade etti. ‘’Hem ekonomi hem de emlak sektörü baş aşağı dönmüş durumda’’ diyen Bozdemir, sektörün geçtiğimiz yılki 2016 beklentilerinin kesinlikle bu yönde olmadığının da altını çizdi.  

 

Bozdemir, ‘’Turizm sektörü her ay üst üste negatif rakamlar veriyor. Geçtiğimiz yıl İstanbul’un doluluk oranları yüzde 75’lerde seyrederken, bu oran şu anda yüzde 25’lere düşmüş durumda’’ değerlendirmesini yaparken; Önkal ise ‘’Bu düşüş, Türkiye’nin alışık olduğu bir performans düşüşü değil.’’ Ifadelerini kullandı.

 

 

HNN’in haberinde STR Global’ın İstanbul’a dönük verilerine de detaylı şekilde yer verildi. STR Global'in hazırladığı ‘Şubat 2016 Ülke Performans Raporu’na göre, Türkiye'nin Şubat 2016 Türkiye genelinde otel dolulukları, 2015 yılının aynı dönemine oranla yüzde 13.4'lük bir düşüş ile yüzde 49.9 olarak kaydedildi. İlk iki aylık dönemde ise doluluk yüzde 9.8'lik düşüş ile yüzde 48.7 olarak ölçüldü. Bu düşüşle Türkiye, tüm Avrupa'da en fazla düşüş gösteren ülke oldu. 

 

İstanbul’da otel dolulukları Şubat 2016’da bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 21.4 düşerek yüzde 47.5 olarak gerçekleşti. Şubat 2015’te bu oran yüzde 60.4 olmuştu. ADR (Average Daily Rate) olarak adlandırılan ortalama günlük satılan oda bedeli de 88.6 euro olarak, 2015’e göre yüzde 10.7’lik bir düşüş gösterdi. Şubat 2015’te bu rakam 99.2 euro olmuştu. RevPAR olarak adlandırılan toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirlerde ise geçen yıla oranla yüzde 29.8'lik bir düşüş yaşandı ve 42 euro olarak ölçüldü. Şubat 2015’te bu rakam 59.9 euro olmuştu. Ocak-Şubat 2016’yı kapsayan iki aylık dönemde ise doluluk oranı yüzde 48.2’ye geriledi. 2015’in ilk iki ayında bu oran 57.4 olmuştu. Ortalama günlük satılan oda bedeli ilk iki ayda geçen yılın aynı dönemine göre 100.8 eurodan 92.7 euroya, oda başı elde edilen gelir ise 57.9 eurodan 44.7 euroya geriledi. Avrupa destinasyonları genelinde, 2016 yılının ilk iki aylık ortalama oda bedeli 106.6 euro olarak ölçülürken, İstanbul 92.7 euro ile ortalamanın altında kaldı.

 

 

Antalya’da ise, Şubat 2016 otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 0.8 düşerek yüzde 48.1 olarak gerçekleşti. Şubat 2015’te bu rakam yüzde 48.5 olmuştu. Antalya’da ortalama günlük satılan oda bedeli 57.9 euro olarak, 2015’e göre yüzde 1.7’lik bir artış göstedi. Şubat 2015’ta bu rakam 56.9 euro olmuştu. Toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirlerde ise geçen yıla oranla yüzde 0.8'lik bir artış yaşandı ve 27.8 euro olarak ölçüldü. İki aylık dönemde ise Antalya’da doluluk yüzde 42.7’den yüzde 45 yükseldi. Ortalama günlük satılan oda bedeli iki ayda geçen yılın ilk iki ayına göre 58.9 eurodan 59.8 euroya, oda başı elde edilen gelir ise 25.1 eurodan  26.9 euroya çıktı. 

 

Haberde, sektörün bir süredir gündeminde olan satılık otel sayısına ilişkin görüşlere de yer verildi. Bozdemir, şu anda 3 bin otelin satılık olduğunu, bu otellerin büyük çoğunluğunun turistik bölgelerde bulunduğunu söyleyerek, ‘’Satışta olan otellerin büyük çoğunluğu bankaların sahibi olduğu oteller ve satış fiyatları komik seviyelerde.’’ şeklinde konuştu.
 

Bozdemir, bu ifadesine örnek olarak Kapadokya’da satışa çıkarılan 3 yıldızlı bir oteli gösterdi. Gerçek değeri 20 milyon lira olan otelin 12 milyon liraya satışa çıkarıldığını söyleyen Bozdemir, ‘’3 yıldızlı, 60 odalı ve havuzlu yepyeni bir otelin bu fiyata satılması gerçekten çok garip.’’ ifadelerini kullandı.  

‘BİR SIÇRAMA BEKLEMEK GERÇEKÇİ DEĞİL’

Krizden çıkışa dair görüşlerini de paylaşan Bozdemir, ‘’Yakın zamanda önümüzdeki engellerin kalkması ile durumun biraz düzeleceğini umuyorum. Şu anda dibe vurmuş durumdayız. Suriye’deki bu karışıklık biraz durulursagelecek yıl biraz daha toparlanabiliriz. Ancak büyük bir sıçrama beklemek gerçekçi olmaz.’’ şeklinde konuştu.

‘’Perspektifin değişmesi gerekiyor.’’ diyen Bozdemir, ‘’Şu anda güneydeki oteller yerli turisti çekmek için ellerinden geleni yapıyor ancak Türk tatilcilerin erken rezervasyon yapma alışkanlığı yok. Fİyatlar oldukça düşük olsa da, bu eğilim otelcilerin istedikleri seviyelere ulaşmasını engelliyor.’’ dedi.