Sabahattin Yıldız

Turizm çalışanlarının motivasyonu ve aidiyet duygusu nasıl artar?

Küreselleşme sürecinin ve teknolojik gelişmenin eş zamanlı olarak devreye girmesi, geleneksel rekabet stratejilerinin geçerliliğini azaltmıştır. Günümüzde rekabette üstünlük için verimlilik artışı sağlamak ve yenilik yapmak önemli ölçüde insan kaynaklarına yönelinmesini zorunlu kılmıştır. Bu nedenle otel işletmelerinde hizmet kalitesini arttırmanın en önemli yolu, istihdam edilen personelin memnuniyetinin sağlanmasıdır.

Çalışan memnuniyeti sağlanan işletmelerin güçlü bir örgüt kültürüne sahip olduğu görülmektedir. Güçlü bir örgüt kültüründe, örgüt üyeleri temel değerleri kabul eder, örgütün amacını bilir ve onun için çalışır. Zayıf örgüt kültüründe ise, ortak bakış açısının yokluğu, yöneticiler ve çalışanlar arasında kopukluklar, diyalog eksikliği, kuşku, düşmanlık hisleri ve gerilime dayalı bir sosyal iklim görülür (Doğan, 1997)

Çalışan memnuniyetini artırmak için öncelikle iş göreni motive veya demotive eden unsurlara bakmak gerekiyor. İşletmelere ve iş görene göre farklılık gösteren bu unsurların turizm çalışanlarının motivasyon ve aidiyet duygusuna doğrudan etki etmektedir.

TEMEL YAŞAM ŞARTLARI İYİLEŞTİRİLMESİ

Ücret dışındaki temel ihtiyaçların; konaklama (personel lojmanın yeterliliği, konforu ve temizliği, personel dinlenme alanları ve soyunma odalarının yeterliliği ve temizliği), iaşe (personel yemekhanesinin yeterliliği, yemeklerin yeterliliği ve lezzeti), ulaşım (personel taşıma servisinin yeterliliği, konforu), üniforma (iş kıyafetlerinin yeterliliği ve kalitesi) iyileştirilmesi ve geliştirilmesi personel memnuniyetinin artmasına ve aidiyet hissi oluşturarak, kurum tercihlerinde ve sürekliliğinde önemli bir unsur olarak görünmektedir.

MİSAFİR/ODA SAYISI DİKKATE ALINARAK İSTİHDAM EDİLECEK PERSONEL SAYISININ BELİRLENMESİ

Turizm çalışanlarının en çok şikâyet ettiği ve çalışma motivasyonunu olumsuz etkileyen konuların başında, eksik veya yetersiz kadro ile çalışılmasından doğan ağır iş yükü gelir. Otel işletmelerinde aynı çatı altında birden çok hizmet sunulmasından dolayı da istihdam yoğunluğu maliyeti, toplam maliyetler içinde önemli bir payı oluşturmaktadır. Bu nedenle turizm işletmeleri emek yoğun bir endüstride hizmet verdiği için personel sayısının hizmetin kolay, sağlıklı ve kaliteli olmasında önemli bir etkisinin olduğu görülmektedir. Misafirlere kaliteli hizmet sunmak isteyen işletmelerin oda sayısına uygun personel istihdam etmesi gerekir. Kurumsal İşletmelerde oda sayısı başına düşen personel sayısı 0,8-1,5 arasında değişmektedir. Verilen hizmet çeşitliliğine ve Misafir sayısına göre şekillenen personel istihdamı, hizmeti hem kolay hem de daha sağlıklı kılmaktadır.

FAZLA MESAİLERİN ÖDENMESİ

İş tatmini, iş görenin ruhsal sağlığını önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle otellerde personelin özlük hakları son derece önemlidir. Personelin sigortalılığına titizlik gösterilmeli ve sigorta primleri brüt maaş üzerinden yatırılmalıdır. Bununla birlikte personelin işe başlama ve çıkış saatleri yüz okuma/parmak izi okuyucularla sağlanmalıdır. Bu şekilde mesai fazlası olan personele, herhangi bir beyanda bulunmasına gerek kalmadan ay sonunda fazla mesai ücreti ödenmeli veya karşılığında izin verilmelidir.

EĞİTİM OLANAKLARI SAĞLANMASI

Hizmet işletmelerinin verimli bir şekilde faaliyet göstermesi yapmış veya yapacak olduğu etkin bir iş gören bulma ve seçme sürecine bağlıdır. Bununla birlikte iş görenlerin gelişmesine olanak sağlayarak onların motivasyonuna katkıda bulunmak için ilk olarak personele güven vermek gerekir. Bu nedenle personelin yaşam standartlarını geliştirmek için planlı ve sürekli mesleki eğitim politikası uygulanmalıdır. İşletmelerde iki farklı personel eğitimi yaklaşımı bulunmaktadır. Bunlar otelin kendi bünyesinden verdiği eğitimler ve dışardan sağlanan eğitimlerdir. Başlıca personel eğitimleri; oryantasyon ve kurum kültürü eğitimi, işbaşı eğitimleri, meslek eğitimleri, kanuni zorunlu eğitimler (ilk yardım, iş sağlığı ve güvenliği, hijyen, yangın kurtarma vb.);  kişisel gelişim eğitimleri (iletişim eğitimleri, stres yönetimi, zaman yönetimi, problem çözme teknikleri, misafir ilişkileri eğitimi, şikâyet yönetimi eğitimi, misafir kontak eğitimi, misafir dinleme eğitimi, doğru dinleme, doğru cevap verme teknikleri vb.) ve yabancı dil eğitimleri gibi

KİŞİSEL VE PROFESYONEL GELİŞİMİN SAĞLANMASI

Personelin en önemli motivasyon kaynaklarından biri de onlara ve yaptığı işe değer vermektir. Dinlendiğini ve sözlerine önem verildiğini hisseden personelle işletmelerin arasında bir sadakat bağı kurabilmektedir. Yöneticilerin çalışanlara karşı duyduğu güven; çalışanın kendine ve işine güveni, inisiyatif kullanabilmesini, iş tatminini, kariyer planlamasını, işinde yükselmesini, kişisel ve profesyonel gelişimlerini sağlayan önemli motivasyon araçlarıdır. Bunları sağlayan işletmeler personel devir hızını kontrol altında tutarak personelin sürekliliğini sağlayacaktır. Orta ve alt düzey yöneticilerin kontrolsüz tutumlar sergilemesi, çalışanlar arasında ayrımcılık yapılması, takdir edilmemek, uygulanan cezai yöntemler motivasyonu etkileyen olumsuz davranışlardır.

SOSYAL VE SPORTİF AKTİVİTELERİN ZENGİNLİĞİ

Turizm tesislerinin, çalışanların motivasyonlarını artırmak, iş streslerini azaltmak, aralarındaki iletişimi güçlendirmek ve aidiyet hissi oluşturmak amacıyla çalışanlarına yönelik düzenlediği kültür, sanat ve spor aktiviteleri her geçen gün çeşitlilik kazanıyor.

Bu bakımdan çalışanlarının motivasyon seviyelerini arttırmak amacıyla birçok kurum ''ayın personeli'' (misafir anketleri ve departman yöneticileri tarafından öne çıkartılan isimler arasından seçilen adaylar) uygulaması yapmaktadır. Ayın personeline verilecek hediyelerin niteliği otelin uygulamasına göre farklılık (altın, tatil, izin vb)  göstermektedir.

Kurumsal Otellerde görev yapan yöneticiler, iş görenlerini sadece ekonomik bir varlık olarak değil aynı zamanda sosyal yönü olan ekonomik beklentilerinin dışında farklı beklentilerini ve ihtiyaçlarını karşılamak için bir örgütte çalıştıklarını göz önünde bulundurarak personele yaklaşırlar. Bu kapsamda birçok Kurumsal tesis yılda en az bir kez düzenlenen personele gecelerinde çekilişle maddi değeri olan hediyeler sunulmaktadır. Çalışanlarının mutlu olduğu günleri paylaşmak isteyen Kurumlar yeni evlenen çiftlere balayı ödülü, çocuğu olanlara maddi durumuna bakılarak, altın ve para desteği sağlama gibi uygulamalar da bulunmaktadır. Çalışanların doğum günlerinde kutlama zarfı ile birlikte evine götürmek üzere ikram edilecek pasta, çikolata, lokum gibi hediyeler önemli motivasyon unsurlarısır.  Özel gün (Kadınlar Günü, Anneler Günü, Babalar Günü gibi) ve bayram kutlamalarında çalışan ile yönetici bir araya gelerek sosyal etkileşimi sağlamaktadır. 

Takım ruhunu geliştiren ve eğlenceye dönüşen aktivitelerin başında departmanlar arasında yapılan spor turnuvaları yer alıyor. Plaj voleybolu, futbol ve basketbolun yanı sıra takım ve bireysel olarak yapılan yüzme, kano, satranç, masa tenisi, bowling, dart gibi aktiviteler yer alıyor.

Çalışanlara ücret dışında sağlanan sosyal yardımlar (özel sağlık sigorta yardımı, erzak yardımı, kırtasiye yardımı, Üniversite eğitim bursu vb.) turizm tesislerinin yeni uygulamaya koyduğu önemli yeniliklerdir.

Yılın belli dönemlerinde yapılan dış aktiviteler (sinema, tiyatro, aile ile piknik, yemek, gezi vb.),  her ay bir kez çalışanlara yönelik yapılan personel aktivitesi, barbekü partisi, departman müdürünün çalışanları ile bir araya geldiği yemekli toplantılar işletmede takım ruhunu geliştirmektedir.

Motivasyon, insan kaynakları fonksiyonlarının en önemlilerinden olmasına karşın uygulamada en fazla ihmal edilenlerindendir. Bunun nedeni ise motivasyonun öneminin çoğu otel ve yönetici tarafından yeterince fark edilmemesidir.

Motivasyonu yüksek çalışanların firmanın başarısına daha fazla katkıda bulundukları bir gerçektir. Ayrıca potansiyel çalışanlara ve kamuoyuna olumlu bir imaj çizilmesi, nitelikli çalışanların firmada tutulabilmesi, motivasyonu yüksek bir çalışma ortamında çok daha kolaydır.

Personelin motivasyonun sürekli olması doğru ve etkili bir ödüllendirme sisteminin kurulabilmesine bağlıdır. Bu tür ödüle yönelik programlar yeni personelinde ilgisini çekecektir. Böylece işletme içindeki rekabet ortamını arttırabilecektir.


Bu Makale 26.04.2017 - 14:23:27 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
Henüz yorum yapılmadı.
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.